Van Urdu naar Engels naar Nederlands

Woensdag 3 mei 2006, dag 3 van de tweede Luister-en-Vertel-Tournee in India

Mumbai, om precies te zijn in het appartement van Louise Williams in Kalputi Enclave, Andheri.

"Ik wil je iets laten lezen wat je wel zal aanspreken. Het stond laatst hier in de krant." Louise geeft haar gast uit Nederland een klein stukje papier. "Ik wil het wel terughebben, hoor. Dus niet weggooien of meenemen".

Het is een artikel uit de Hindustan Times, uit de rubriek Inner Voice. Zo'n afdeling in een krant waar aandacht wordt besteed aan minder aardse zaken dan het actuele politieke en economische nieuws, de weer- en beursberichten of de laatste geruchten uit de sport- en amusementswereld. Zeg maar de pagina 2 van het Brabants Dagblad.

Het is geschreven door ene Firoz Bakht Ahmed. Misschien is dat wel een beroemde Indiase journalist, maar het zegt de gast uit Nederland niets. Het had net zo goed door niemand geschreven kunnen zijn. 'Thus spake the Mahatma', staat erboven, inclusief de type- of spelfout.

'We herinneren ons Mahatma Gandhi steeds op zijn geboorte- en zijn sterfdag. Maar is hij het niet waard elke dag te worden herinnerd als de stem van sanity? Ik realiseer me dit opnieuw door de handgeschreven aantekeningen in Urdu van Maulana Azad die ik kortgeleden heb vertaald. Deze aantekeningen komen uit mijn persoonlijk archief en ik zou graag met u willen delen wat Maulana opschreef van Bapu's speech bij een gebedsbijeenkomst in Patna op 12 maart 1947.

- "Religie is 1 boom met vele takken. Als takken, zo zou je kunnen zeggen, zijn religies met velen, maar als boom, is religie slechts een. Geen religie leerde de mens medemensen te doden omdat zij afwijkende meningen hadden of van een andere religie was."

- "Religies zijn er niet om mensen van elkaar te scheiden, ze zijn juist bedoeld hen te binden. Ik verwacht niet dat het India van mijn dromen 1 religie ontwikkelt, dat wil zeggen, dat het helemaal Hindoe is of helemaal Mosselman, maar ik wil dat het helemaal tolerant is met haar religies zij aan zij met elkaar werkend."

- In dezelfde gebedsbijeenkomst stelde de Mahatma de mensen op hun gemak door te zeggen: "Er is geen rechtvaardiging in het argument dat de Hindoes de moskee beschadigden omdat de Moslims in het verleden de tempels ontheiligden. Hindoes aanbidden beelden, terwijl de Moslims dat niet doen, maar ieder mens aanbidt wel het een of het ander."

- Azad had deze woorden van Gandhi als belangrijk onderstreept: "God woont overal, niet in de Bijbel of de Koran, in een moskee of een tempel, maar in de neus, oor, nagel of zelfs een haar van het lichaam. Mij is sinds mijn kinderjaren altijd geleerd dat God overal woont. Het is een en hetzelfde of je Hem nu aanbidt in een moskee, een tempel of een kerk. Ik ben net zo goed een beeld-aanbidder als een beeld-breker. Maar, als ik naar een tempel ga, ben ik blij als ik die netjes en schoon aantref."'

"En", vraagt Louise, "wat vind je ervan?"
"Interessant. Treffend. Typisch Gandhi, ook al valt hij maar moeilijk te typeren. Maar eerlijk gezegd spreekt dat religieuze van Gandhi me niet zo aan. Al weet ik best dat niet-geloven ook een geloof is. Weet je wat: ik schrijf het over om het later in mijn eigen taal te vertalen. Misschien begrijp ik het dan beter."