Oranje op het WK Voetbal in India

Donderdag 11 mei 2006, dag 11 van de tweede Luister-en-Vertel-Tournee in India
Leger des Heils, Mumbai.

Oranje. De man met de hoed krijgt het oranje shirt dat bij zijn rol als keeper hoort. Toepasselijk, want hij is een Nederlander. De andere spelers, twee Engelsen, een Ier, drie Fransen en een Canadees die dezelfde taal spreekt, krijgen het witte shirt en de zwarte sportbroek met de geel-rood-zwarte banen van het Duitse nationale team. Het wordt gecompleteerd met twee Indiers, die qua uiterlijk voor Duitsers kunnen doorgaan. De coach is een in India wonende Engelsman. Het is dan wel geen volledig elftal, maar dat geeft voor deze gelegenheid niet.

De 10 spelers en hun coach zitten in een kleedkamer van het stadion waar over enkele minuten Die National Manschaft een belangrijke wedstrijd van het WK Voetbal speelt. Terwijl ze bezig zijn zich mentaal voor te bereiden verschijnt op het grote beeldscherm de leider van het vaderland. Hij wil de spelers nog even rechtstreeks bemoedigend toespreken. Begeesterd door de speech peppen de spelers elkaar verder op. Binnen een paar seconden is de ruimte gevuld van het gebrul van 10 onoverwinnelijke voetbalstrijders. Dat ieder van hen op zijn best maar een beetje kan voetballen, dat doet er niet toe.

In werkelijkheid is de kleedkamer niet in Duitsland, maar in een studio in Film City in Mumbai. Op een filmset is die kleedkamer nagebouwd. Een paar houten bankjes op een linoleumvloer en een wand met kleedkastjes kunnen al een boel verbeelden. En dat van dat stadion en die wedstrijd van het Duitse nationale team, dat is ook niet echt waar. Zoals in een film alles niet echt waar is. Het is alleen maar verzonnen om de elf te helpen hun rol goed te spelen. Hun rol als figurant in een promotiefilmpje voor een Indiase televisiezender.

En die speech op het beeldscherm, die is alleen te horen. Een bekende Indiase filmster heeft een paar Duits-klinkende zinnen ingesproken, en die schallen uit een luidspreker. Voor een Europeaan met een beetje gevoel voor geschiedenis leidt de toon van de speech tot onprettige associaties met de toon van speeches van een andere Duitse leider. Niet onbedoeld, legt de regisseur uit. 'Nou', denkt de Nederlander, 'dat hoef je in Europa niet te proberen in een reclamefilmpje. Zover gaat onze vrijheid van meningsuiting vast niet'. Maar in India, dat haar eigen geschiedenis heeft, wordt heel anders naar de Europese geschiedenis gekeken. Daar is de associatie aanzienlijk neutraler.

De man met de hoed was niet toevallig in Film City beland. De dag ervoor was hij gevraagd mee te doen aan de opname van deze promo-film. Star-TV heeft rond het WK Voetbal in Duitsland een speciaal programma en wil daarvoor een paar promotiefilmpjes laten maken. Voetbal is in India niet bepaald een grote sport en het land heeft zich dan ook nog nooit voor de eindronde van het WK gekwalificeerd. Toch scoort het goed in de media. Er is in de kranten dagelijks aandacht voor de Europese competities en vaak ook voor de Zuidamerikaanse. Zo meldt de Times of India vandaag het ontslag van de trainer van Ajax. Ook de finale van de UEFA-cup in Eindhoven en de aanstaande Champions League-finale tussen Barcelona en Arsenal komen aan bod. En elke dag zijn er wel items over de komende Worldcup.

Voor die promotiefilmpjes worden westerse figuranten gezocht. De man met de hoed werd daarvoor gevraagd toen hij gistermorgen op Prakash zat te wachten op het stoepje voor het Salvation Army Red Shield House, waar hij in de dormitory verblijft. Dat wilde hij wel. Hij heeft vorig jaar goede ervaringen gehad met Bollywood.

En zo komt het dat hij vandaag vanaf ongeveer half tien 's morgens tot zes uur 's middags doorbrengt in een studio in Film City. Om acht uur samen met nog een paar nep-voetballers opgehaald bij het Leger des Heils in Colaba en na een rit van ruim een uur aangekomen bij de studio. Alle spelers worden voorzien van kleren en schoenen. Als keeper krijgt hij ook handschoenen. De hele dag zijn ze bezig met verschillende scenes, en op het eind is er ook nog een fotoreportage.

Terwijl hij daarmee bezig is klinkt vanaf de naburige set Arabische muziek. In de pauzes had hij al gezien dat die set een Arabische tent of bazaar voorstelde. Nieuwsgierig gaat hij na afloop van de photoshoot even kijken. Twee als Arabieren verklede Indiers kijken vanaf hun sofa naar een wonderschone voorstelling van twee buikdanseressen. Twee meisjes, Russisch uitziende schoonheden in prachtige doorschijnende gewaden, laten zien hoe gracieus en bevallig ze kunne dansen op de geluiden van Duizend-en-Een-Nacht. Het spijt de man met de hoed dat het tijd is om terug te gaan naar Colaba.

Tijd ook om eens na te denken over wat hij de komende dagen gaat doen. Gisteren heeft hij voor het eerst na zijn aankomst in Mumbai Prakash vi-a-vis ontmoet. Ze hebben het opnieuw lopen van de Saltmarch besproken en het boek, dat de man met de hoed erover wil schrijven. Salt. Prakash bevestigt nog eens graag met hem mee te willen lopen en hem te helpen bij dat boek. Maar hij heeft eigenlijk vanaf volgende week 15 dagen verplichtingen in Bengal, aan de andere kant van India. Ze spreken af dat hij in ieder geval die verplichtingen nakomt.

Verschillende opties resten de Nederlander. In zijn eentje lopen, al is dat geen aantrekkelijk vooruitzicht. Het levert een aantal praktische problemen op vanwege de taal, 27 dagen alleen lopen klinkt hem niet als aanlokkelijk in de oren, en last but not least: er zou een thema in het boek verloren gaan.

De tocht dan maar uitstellen tot Prakash terug is uit Bengalen? In de tussentijd kan hij naar Nagpur gaan, de thuisstad van Prakash, en vandaar naar de dichtbij gelegen Sevagram ashram. Dat was van 1931 tot aan zijn dood in 1948 de woonplaats van Gandhi. Maar het zou betekenen dat ze pas eind mei beginnen met lopen, en dan is de kans heel groot dat ze door de regentijd worden overvallen.

Misschien uitstellen tot na de regentijd? Dat is eind augustus. Maar wat gaat hij dan in de tussentijd doen?

Kortom; het is tijd tijd te nemen om een besluit te nemen. Hij heeft voor morgenvroeg om 10 uur met Prakash in Leopold afgesproken.