Brief aan directeur over Koninkrijk Nederland en Argentijnse Republiek

Maandag 3 september 2012,
dag 6 van De Luister-en-Vertel-Tournee in Argentinie en Uruguay,
grand cafe El Cairo, Rosario


Dag Wim,

Wat zijn de tien grootste verschillen tussen Argentinie en Nederland?
Waartoe leidt welvaart?
Waar in Uruguay ligt Timboektoe?

Timboektoe to Tokyo
Hello Tokyo?
Do we have connection?
Yes, we have Connexxion
Timboektoe to Tokyo
Banzai Tokyo
Banzai bombs away

Het kan aan de dag in de week liggen. Of aan het weer. Het kan ook aan mijn stemming liggen. De sfeer is hier in Rosario vandaag zoveel anders dan gisteren.

Gisteren was een lome, zonnige zondag. Al om 7 uur liep ik op straat. Vond een cafe dat 24/7 open is en heb er een uur of drie doorgebracht met schrijven en lezen. Waar goud te vinden is weet ik niet, wel dat het 's morgens voor het oprapen ligt. Rondde onder andere een brief aan Prinses Maxima af. Wie weet wat daarvan komt?

Vandaag begint een frisse, regenachtige maandag. Weer loop ik om 7 uur buiten. Ook in Argentinie is maandag een werkdag. Er is veel meer volk dan gisteren rond dit uur. Bussen, taxi's, auto's en vrachtwagens wurmen zich door de smalle straten van Rosario. Mensen aan het werk of op weg erheen. Voor verreweg de meeste mensen is werken een verplichting. Een noodzakelijk kwaad om inkomen te vergaren. Inkomen dat dan gebruikt kan worden om van alles mee te doen, als het maar geen werken is. In Argentinie is dat niet anders dan in Nederland. Eigenlijk heb ik nergens op de wereld een plaats gezien waar het anders is.

Wat als we dat concept nou eens veranderen? Wat als we werken nou eens niet als een verplichting zouden zien? Maar meer als een aangenaam tijdverdrijf?

Kleine kans dat dat lukt. De notie dat werken een onprettige verplichting is en dat het een plicht is hard te werken is te zeer ingebakken om zomaar 1-2-3 overboord te zetten. Zelfs al is het maar denkbeeldig. En waarom zouden we ook?

Argentinie is een republiek, Nederland een monarchie. Dat is niet altijd zo geweest. Voorzover ik weet is Argentinie nooit een koninkrijk geweest, anders dan als koloniaal onderdeel van het Spaanse vorstendom. Vanaf de vrijmaking van Spanje is het een republiek. Dat historisch feit delen we dan weer. Na de losmaking van de Spanjaarden was Nederland ook een republiek. In de 4,5 eeuw daarna zijn we geevolueerd tot de bijna-ceremoniele monarchie die we vandaagdedag zijn. Wie zal zeggen wat nog komen gaat? Het is niet moeilijk te voorspellen dat de huidige koningin niet nog eens 32 jaar regeren gaat. Het is ook niet moeilijk te voorspellen dat er voor de volgende koning nog minder te regeren valt. Formeel nog wel een koninkrijk, materieel gezien wordt ons land meer en meer van lieverlee een republiek met een koninklijk randje.

In hoeverre ons land dan op een land als Argentinie lijken gaat valt te bezien. Net zo min als omgekeerd. Daarvoor is meer nodig dan alleen maar een troonswisseling.

Komende week, of de week erna, precies wanneer ben ik vergeten, gaat mijn zus lunchen bij Maxima en Willem-Alexander. Dit voorjaar is het haar gelukt Secretaresse van het Jaar te worden en daar kwam een uitnodiging voor een koninklijke lunch van.
Nou, voor wie gaat die lunch nou werken zijn? En voor wie zal het hard werken zijn?


Vriendelijke groet, ton.