Oogopslag in India

Delhi, 15 juli 2005
dag 8 van het voorlopig laatste deel van de Luister-en-Vertel-Tournee in India

Vrijdagmorgen, acht uur. Het is nog vroeg. De winkels van Connaught Place zijn nog niet open. De schrijver zit op een bankje in de schaduw. Hoed op. Recht voor een levensgrote poster van Pepe Jeans. Niet toevallig; hij wil een goed uitzicht hebben op de oogopslag.

Hij overdenkt zijn zonden. Of beter; zijn zonde van gisteren. Of nog beter; zijn zonde van de afgelopen week. Overmoed. Of hoogmoed. Of hoe je het ook maar noemen wilt.

'Raar eigenlijk', schiet hem te binnen, 'hoe je door een bepaald woord te gebruiken een bepaalde kleur aan een gebeurtenis geeft. En hoe door een ander woord te gebruiken diezelfde gebeurtenis soms plotseling een heel andere toon krijgt.' Het doet hem denken aan een artikel in de Daily Telegraph van een paar dagen geleden. Die Engelse krant had zich gestoord aan het taalgebruik van de BBC in de verslaggeving over de bomaanslagen in Londen. De krant had ontdekt dat in de eerste berichten op de website van de Engelse staatsomroep steeds van 'terrorists' was gesproken, maar dat een dag later dat woord was vervangen door 'bombers'. En over dat verschil viel de Daily Telegraph. Of liever de journalist die het artikel had geschreven, want een krant kan zich niet storen. Het zijn de mensen achter die krant, die een bepaalde mening hebben. Volgens de journalist waren het zonneklaar terroristen, en was dat ook de enige juiste term. En uit het gebruik van het woord 'bombers' in paats van 'terrorists' bleek volgens hem maar weer eens hoe links en soft de BBC is. Een mooi voorbeeld van 'jumping to conclusions' op basis van verschillend woordgebruik voor een en dezelfde gebeurtenis.

Terwijl de schrijver de oogopslag aandachtig in zich opneemt komt een jongeman met een rode topi op zijn hoofd naast hem zitten. 'Een moslim', denkt hij bij zichzelf. Twee ijzeren stokjes verraden dat hij een 'ear-doctor' is. Dus wacht de schrijver op de vraag, waarvan hij weet dat die komen gaat. En inderdaad. Na de gebruikelijke routineuze beleefdheden vraagt de jongen met de topi of hij even in zijn oren mag kijken.
"No", antwoordt de schrijver met een glimlach.
"Ik ben een ear-doctor", houdt de jongen aan.
"No".
"Ik ben heel goed. Ik ben een kampioen."
"Still no".
"Ik kan uw oren schoonmaken. Dan kunt u beter horen."
"No". De schrijver heeft geleerd op zijn Indiaas nee te schudden. Dat is trouwens hetzelfde als ja-knikken.
"Een minuutje maar. Alleen maar kijken."
"No". De schrijver kijkt de jongen recht in de ogen aan, intussen zijn beste glimlach op zijn gezicht plooiend.
"Alleen maar kijken. Daarna kunt u zelf beslissen".
"No". Hetzelfde Inidaase nee-schudden, dezelfde glimlach.
De jongen staat op en loopt weg. Onverrichterzake.

De aandacht van de schrijver gaat weer terug naar de oogopslag op de poster. En naar het verhaal, dat hij erover wil schrijven. 'Benieuwd of zulke posters ook in Peshawar of Teheran te zien zijn'. De gedachte schiet hem niet zomaar te binnen. Hij had de afgelopen week een te grote broek aangetrokken. En was in gedachten al in Pakistan en Iran geweest. En in Los Angeles.

Op 1 augustus loopt zijn visum af, dus wordt het tijd een besluit te nemen. Visum verlengen en in India blijven kan. Nog zoveel te zien, nog zoveel te beleven, nog zoveel ook om over te schrijven. Maar zijn gevoel zegt hem dat het tijd is om terug te gaan naar Nederland. Dus bij verschillende travel-agencies en op internet geshopped naar vluchten naar Europa. Vanuit Delhi of Mumbai naar Brussel, Frankfurt, Parijs of Londen. Amsterdam mag ook. Vanuit India gezien is dat allemaal evenver van Oisterwijk vandaan. Of ven dichtbij, net hoe je het bekijkt.

En om maar meteen de volgende Luister-en-Vertel-Tournee vast te leggen informeerde hij naar return-tickets. Heen naar Europa in juli, terug naar India na 3 februari. Na de verjaardag van Tom. En om het verhaal compleet te maken ook maar geinformeerd naar vluchten naar de VS. Op 11 september van Europa naar Amerika en op 27 oktober terug. Op 14 en 15 oktober organiseert het Mahatma Gandhi Institute in Memphis, Tennesse een conferentie over non-violence. En op 28, 29 en 30 oktober organiseert IDTV in Maastricht, Nederland een vredesconferentie. Tushar Gandhi, de achterkleinzoon van Gandhi en organisator van de Saltmarch, is voor die bijeenkomst uitgenodigd. Het komt er dus op neer dat de schrijver op zoek is naar de goedkoopste retourvlucht India-Amerika, met twee stop-overs in Europa.

En daar zit hem zijn hoogmoed in. Of hoe je het ook maar noemen wilt. Want toen na een paar dagen rondshoppen Highland Travels met de beste deal kwam, Delhi - Frankfurt - Los Angeles vice versa voor 61.000 roepies, en het op betalen aankwam, bleek dat de creditcard niet werd geaccepteerd. Een hele dag en een stuk of vijf internationale telefoontjes naar de Rabobank later was hem de reden iets duidelijker geworden. Niet helemaal, maar genoeg om vooruit te kunnen. Tijdelijke debetstand had geleid tot blokkering van de creditcard. Inmiddels was dat tekort aangezuiverd, maar nee, de creditcard kon niet worden gedeblokkeerd. En ja, er kon wel een nieuwe card worden aangevraagd. Maar nee, die kon niet naar India worden opgestuurd. Persoonlijk af te halen bij de bank. Verstandige belemmering.

Zo de schrijver het kan zien resten hem nu nog twee mogelijkheden. Een enkele reis Europa, te betalen van zijn laatste contante geld. En overland. Vanuit Kashmir via Pakistan, Iran en Turkije. Die weg voert hem langs Peshawar en Teheran. Kan hij met eigen ogen bekijken of zulke posters daar ook hangen.

Terwijl de schrijver zich de oogopslag goed inprent komt een jongeman met een blauwe tulband naast hem zitten. Een sikh. 'Benieuwd wat die me wil verkopen. Vast een autorickshaw-chauffeur, die me naar een of andere shop wil brengen om daarna zijn commissie op te strijken. Of misschien is het wel gewoon iemand op weg naar zijn werk, die merkt dat hij veel te vroeg is en even op een bankje de tijd doodt. We zullen zien.'

Na een paar minuten verbreekt de man met de tulband de stilte.
"How you like India?". 'Ah', denkt de schrijver, 'de inleidende beleefdheden beginnen'.
"I like it".
"How long you're here?". Nog steeds de gebruikelijke routine.
"O, this time four months". Zo, in een klap twee dingen duidelijk gemaakt; de schrijver is niet nieuw in India en hij is hier al vaker geweest.
"Where you from?".
"Netherlands". Nog steeds de gebruikelijke plichtplegingen. Tijd voor de tegenaanval.
"And you?", is het de beurt aan de schrijver om vragen te stellen.
"What do you mean?", klinkt het niet-begrijpend.
"Well, where are you from?", verduidelijkt de schrijver zijn vraag..
"From India", klinkt het verbaasd. En het is ook een beetje naar de bekende weg vragen.
"How long are you in India?".
"I was born here", antwoordt de sikh.
"And, how do you like India?".
"Like I said. I was born here".
"Yeah, I know. But how do you like it?".
"I love it of course. It's my country."
"You mean everyone loves his country, just because he was born there?".
"Yes, I think everyone loves his country. Don't you like your country?".
"O yes, I like it a lot. But not just because I was born there. Besides I like all countries. Every country is interesting and worthwile. After all, all humans are the same. Why should you not like any country?".
"Well, some Indians don't like Americans".
"Have they been there?"
"No, but they've seen it on television and in the newspapers."

De schrijver heeft zich vergist. Deze man is er niet op uit hem iets te verkopen of hem mee te lokken naar een of andere shop. Hij is gewoon vriendelijk geinteresseerd in de vreemdeling met de hoed die aantekeningen maakt van een gewone reclameposter. De schrijver verandert van onderwerp. Hij wijst op de tulband en vraagt: "Are you sikh?".
"Yes".
"So you're from Punjab?".
"Yes. I come from Amritsar".

Ze praten nog wat over sikhisme en India. Zo leert de schrijver dat Hindustan en Barath andere namen voor India zijn. En dat er in Deli een sikh-tempel is waar hij ook als ongelovige zo naar binnen mag, Bangla Sahib Gurdwara. Het is vlak bij Connaught Place. Als de jongeman even later afscheid neemt en wegloopt neemt de schrijver zich voor toch eens naar die tempel te gaan.

Hij staart nog een tijdje naar de oogopslag en staat dan op om naar Highland Travels te gaan. Een enkele reis Europa regelen en dan in de Barista Coffeeshop een verhaal over de oogopslag schrijven.

En Peshawar en Teheran? Dat is een avontuur voor later.

ton

3 brutale vragen:

1.
Ook wel eens een te grote broek aangetrokken? Of te snel conclusies getrokken? En toen? Sta er eens 10 seconden bij stil. Langer mag ook.

2.
Misschien vond u de bekentenis van de schrijver over zijn zonde wel leuk om te lezen. Misschien kent u wel iemand, die u dit verhaal virtueel cadeau kunt doen. Stuur het dan door. Maar alleen als u denkt dat u er iemand een plezier mee doet. Anders niet.

3.
Misschien, heel misschien is dit verhaal u een euro waard. Als dat zo is, maak het dan over naar rekeningnummer 1689.67.456, t.n.v. Stichting Luister en Vertel Tournee te Oisterwijk. Maar alleen als u het een euro waard vindt. Anders niet.