Een zondagse vrijdag in Damascus, en een Nieuwzeelands ongeluk

Vrijdag 9 maart 2007,

Dag 9 van De Luister-en-Vertel-Tournee in Syrie,

Havana coffeehouse, Damascus

Vandaag is het vrijdag. In een islamitisch land als Syrie is dat de wekelijkse rustdag. Er heerst een zondagse loomheid over Damascus. Weer zit de reiziger uit Nederland in het coffeehouse, waar hij de afgelopen week bijna dagelijks te vinden was. Nu hij erover nadenkt, echt elke dag sinds hij vorige week vrijdag in deze stad aankwam. Mooie stek om te lezen en te schrijven.

Vorige week vrijdag misleidde de zondagse loomheid hem te denken dat Damascus een rustige, zeg maar gerust saaie stad is. Nu, een doordeweekse week later, weet hij beter. Damascus is een levendige metropool. Misschien niet zo hectisch als Mumbai, Rio of New York, maar voor wie het zien wil net zo boeiend.

"Wat ga je doen vandaag?", vroeg Yakoub hem vanmorgen in het Al-Haramain Hotel.

"Niets bijzonders. Ik denk dat ik naar de Ummayad moskee ga, en daar een dag blijf rondhangen. Vast wel een inspirerende plek voor een verhaal. En jij?"

"Ik ga ook naar de moskee, net als gisteren. Het is leuk daar met mensen te praten. Ze vinden het prachtig met mij over de islam te discussieren".

Yakoub is een Amerikaan van 30 jaar, die zich een jaar geleden tot moslim bekeerde. Hij is een reis door het Midden-Oosten aan het maken. De Nederlander denkt dat Yakoub niet zijn oorspronkeleijke naam is, maar zelf-aangenomen toen hij zich aan de islam overgaf. Zijn ouders zijn lutheriaans, en die hebben hem bij zijn geboorte vast niet de naam Yakoub meegegeven. Vanavond toch eens vragen.

Al drie dagen vormt Yakoub samen met de Nederlander de twee vaste bewoners van kamer 5 van Hotel Al-Haramain. Het derde bed in de dormitory is steeds door een andere voorbijganger bezet. Zelf is de reiziger uit Nederland van plan maandag verder te gaan. Zondag heeft hij een afspraak bij het Nederlands Instituut voor Academische Studies Damascus, het Niasd. Daarna gaat hij ergens anders in Syrie heen. Waarheen?, dat weet hij nog niet.

Vanmorgen in datzelfde Al-Haramain kwam hij Katherin tegen, een Australische uit Wollonggong die onderweg is van Zuid-Afrika naar Wales. Het kostte hem even tijd om te begrijpen hoe ze dan in Damascus verzeild is geraakt. Toen ze antwoordde dat ze die trip overland maakt, daagde het hem. Had hij zelf ook wel kunnen bedenken! Vanavond neemt ze de bus naar Istanbul. Vandaar naar Munchen of Frankfurt, misschien Berlijn.

In Wales gaat ze voor een half jaar als vrijwilligster bij een milieu-project werken. Als de Nederlander en de Australische daarover uitgepraat zijn, gaat het verder over duiken in de Golf van Akaba, kangoeroes in Australie, koeskoezen in Nieuw Zeeland en het verschil in levenstempo tussen die twee landen down under. Hij vertelt haar van zijn lift-avonturen in Australie en in Nieuw Zeeland. Goede herinneringen. Enthousiast verhaalt hij van het ongeluk met Bill, op weg van Hamilton naar Taupo.

* * * * *

Bijna twee jaar eerder, maandag 23 mei 2005,

Hamilton, Nieuw Zeeland.

Het is al bijna dinsdag als hij langs de weg met zijn duim omhoog staat. Op zijn schrijfblok heeft hij met zijn pen in grote letters provisorisch zijn bestemming aangegeven: Napier. Het ziet er niet zo goed uit; het miezert af en toe, en er is bijna geen verkeer op de uitvalsweg van Hamilton, de weg naar Taupo en vandaar naar Napier. Alleen een pickup en een witte 4WD met aanhanger. Die laatste minderde wel vaart, maar reed toch door.

Zijn hoed en regenjas maken dat hij van boven droog blijft, maar langzaam wordt zijn Levi's 501 doorweekt, en zijn benen koud. Hij besluit nog een uurtje te blijven staan, en als hij dan nog geen lift heeft, maar een slaapplaats voor de nacht te zoeken.

Een uur later, het is al na middernacht, gaat hij op zoek naar die slaapplaats. Het beste lijkt hem richting Napier te lopen en als hij onderweg een goede plek vindt om te schuilen, daar wat kleren als matras te gebruiken en wat te slapen. Al na een half uur lopen komt hij bij een benzinestation. Het is nog open, aan het licht te zien. Mooi, een warme plaats om te schuilen. Hij ziet de witte 4WD met aanhanger, die hem zojuist was voorbijgereden.

De chauffeur komt juist naar buiten als de lifter het station binnenloopt. "Waar wil je heen?", vraagt de Nieuwzeelander. "Naar Napier". "Ik kan je wel een lift naar Taupo geven." "Ok".

Bill heet de man, Bill Rutherford. Hij had de lifter wel zien staan, terug in Hamilton, maar op een plek waar het verboden was te stoppen. Daarom was hij doorgereden. Hij komt net uit Auckland, waar hij een tweedehands aanhangwagen heeft gekocht, en is op weg naar huis. De trailer heeft hij gekocht om er een mobiele kraam in te beginnen. Totnutoe leefde Bill, 30 jaar, van de handel in auto's.

Plotseling maakt de auto een hevige beweging; het lijkt wel alsof de Mitsubishi even omhoog en dan naar voren wordt geduwd. De lifter ziet hoe Bill verschrikt in zijn spiegel kijkt en hoort hem vloeken. Er klinkt lawaai vanachter de auto, meteen daarna rechts naast hem. Bill stopt de auto aan de linkerkant van de weg, zijn vloeken is overgegaan in paniekerige kreten.

De aanhanger blijkt te zijn losgeschoten en is, dwars over de weg, rechts in een greppel terechtgekomen. Een geluk dat het 's nachts is; er is geen tegemoetkomend verkeer. Stel je voor dat er juist een vrachtauto of zo tegemoet was gekomen. Nou ja, wat er toe doet is wat is, niet wat had kunnen zijn.

Inspectie leert dat de trailer overdwars in de greppel is beland. De dissel is in de verste wal geboord, de achterkant zit klem in de wal aan de wegkant. Met zijn tweeen krijgen ze het niet van zijn plaats. De aanhangwagen lijkt maar licht beschadigd, voorzover in het donker is te zien. Dat klinkt als goed nieuws voor Bill, maar het helpt hem niet zijn zenuwen tot rust te krijgen.

De lifter heeft daar minder last van. Logisch; het is zijn aanhangwagen niet. En bovendien, realiseert hij zich, dit is nog eens een verhaal! En nog waargebeurd ook. "Misschien kunnen we de truck gebruiken om de trailer los te krijgen?", suggereert hij. Bill noemde zijn 4WD steevast 'truck'. Die blijkt inderdaad een nuttig hulpmiddel. Met voorzichtig duwen lukt het Bill de kracht van de Mitsubishi te gebruiken om beweging in de trailer te krijgen. Genoeg om daarna met tweeen het gevaarte een halve slag te draaien. Een kabel aan de knop van de auto, en de aanhangwagen wordt uit de greppel getrokken.

Er is een borgpen afgebroken, als die er al ooit heeft gezeten. Bill kan zich niet herinneren bij het vastmaken in Auckland zo'n pen te hebben gezien. Misschien was de aanhangwagen wel toen al niet helemaal in orde. Hoe dan ook; zaak is nu veilig in Taupo te komen. De trailer wordt op de knop van de truck gehangen en met kettingen maakt Bill de dissel aan de onderkant van de auto vast.

Volgend probleem; om mysterieuze redenenen start die auto niet meer. Hoe Bill ook probeert, wat hij ook onder de motorkap doet; de motor geeft geen sjoege. Uiteindelijk weet hij niets beters dan de Nieuwzeelandse wegenwacht te bellen. Die is een half uur later ter plaatse. De man is duidelijk humeurig uit zijn slaap te zijn gehaald. Hij pielt ook wat in het vooronder van de 4WD, en na een kwartier slaat die aan. Het blijkt een of ander los contact te zijn, dat de wegenwachtmonteur provisorisch heeft gemaakt.

Met een gangetje van niet meer dan 20, soms 30 in het uur kruipen ze naar Taupo. "Je kunt beter bij mij blijven slapen. Je krijgt nu toch geen lift meer. Ik breng je morgen wel naar een goede liftplaats.". Het is al half vier 's nachts. "Ik zal een briefje voor mijn moeder klaarleggen. Anders schrikt die morgen als ze wakker wordt."

De volgende morgen staat Bill erop de lifter Taupo te laten zien, en hem te trakteren op een goed ontbijt in de stad. "Ik was blij dat je erbij was gisternacht. Was best wel een beetje in paniek".

3 brutale vragen:

1.

Een saaie dag, een geluk bij een ongeluk. Misschien moest u zondag eens de tijd nemen dit verhaal te overdenken.

2.

Misschien vindt u dit verhaal toch niet saai genoeg om voor uzelf te houden. Als dat zo is, vertel of stuur het door.

3.

Misschien vindt u het saaie verhaal van de reiziger in Syrie of de spannende lift in Nieuw Zeeland wel een euro waard. Als dat zo is, doneer het aan rekeningnummer 1689.67.456 van de Stichting Luister en Vertel Tournee te Oisterwijk. Maar alleen als u er echt een euro voor over hebt, anders niet.

Vriendelijke groet, ton.