Paniek om een verloren paspoort in Qamishli

Woensdag 14 maart 2007,
dag 14 van De Luister-en-Vertel-Tournee in Syrie,
Qamishli, op de grens van Syrie en Turkije.

Noem het slordighied, noem het vergeetachtigheid, noem het gemakzucht, of noem het nog veel erger. Maar weer is de man met de hoed iets kwijt. Het lijkt wel alsof hij niet vooruit wil gaan. Alsof hij wel ouder,maar niet wijzer wordt. Of zou dat maar schijn zijn? Is die indruk alleen maar een kwestie van wel die ene stap terug zien, maar geen oog hebben voor de twee stappen vooruit?

Zijn hoed kwijtraken zoals vorige week, alla, daar komt hij zonder al teveel moeite nog wel overheen. Een praktische oplossing om te voorkomen dat hij van boven verbrandt is zo gevonden. Zo'n Arabische shawl bijvoorbeeld, ook handig in de woestijn tegen opstuivend zand. Of een hip petje. Ook goed om eens van identiteit te wisselen; de man met de hoed wordt de man met de shawl, of de man-met-de-pet. Dat levert dan weer allerlei andere associaties op, zeker als hij zich Jan noemt.

Maar zijn paspoort kwijt, that's different cook; dat is een serieuze zaak. En dat is nu het geval; zijn paspoort kwijt. Even maar hoor, maar dat kan hij op het moment van kwijt-zijn nog niet weten.

Hij komt er achter als hij op zijn hotelkamer de kleine rugzak inpakt, de helblauwe die hij begin januari bij Outdoorstore Soelaart in Haarlem kocht. Kamer 19 van Hotel Al Shahba. Het goedkoopste in dit stadje; 250 Syrische ponden per nacht, nog geen 4 euro.

Hij loopt 1 etage naar beneden, naar de receptie. Het is niet zo gek te veronderstellen dat daar misschien het paspoort is. Kennelijk is het hier gewoonte om van hotelgasten het paspoort in te nemen en te bewaren tijdens hun verblijf. Waarom?, hij zou het niet weten. Wel weet hij dat het hem gistermiddag in Hotel Ebla en vanmorgen in dit hotel bij het inchecken moeizame discussies opleverde. Moeizaam omdat hij in zijn beperkte Arabisch aan de receptionist, in beide gevallen behept met beperkt Engels, probeerde uit te leggen dat hij toch echt zijn paspoort bij zich wilde houden, regeringsvoorschriften of niet.

De eerste keer, gistermiddag, was hij na een wandeling van een uur vanaf het station van Qamishli naar het centrum van de stad zo blij eindelijk een hotel te hebben gevonden, dat de discussie was uitgedraaid op de oplossing dan maar het paspoort in het sleutelvak achter de receptie achter te laten in ruil voor de sleutel, maar het weer terug om te wisselen voor de sleutel als hij naar buiten ging. En toen hij weer naar buiten ging herhaalde de discussie zich, maar nu hield hij voet bij stuk; niet zonder paspoort.

Helaas, beneden aan de balie is zijn paspoort niet. Het woord 'paspoort' is, op verschillende manieren uitgesproken, internationaal genoeg om te worden begrepen. En 'no' is no, dat begrijpt ook iedereen, ook al is het Arabische woord voor nee 'la'. Nou ja, bijna iedereen. Sommige mensen denken dat nee niet altijd nee betekent, maar dat is een heel ander verhaal voor een andere keer.

Terug naar boven, naar kamer 19. Goh, voor de man met de hoed lijkt het wel een deja vu. Nog eens goed gezocht. Zelfs op plekken waarvan hij eigenlijk wel zeker weet dat het toch niet ligt. Maar ja, wat is zeker weten? Niet gevonden. Waar kan dat ding nou toch zijn? Lichte paniek overvalt hem. Meestal als hij iets kwijt is, is hij daar vrij laconiek onder. Hij is dan wel pas 27, maar toch oud genoeg zijn eigen slordighied, vergeetachtigheid, gemakzucht, of hoe je het ook noemen wilt, te kennen. Waarschijnlijk komt hij het verlorene vroeg of laat vanzelf weer ergens tegen. Dit keer gaat die geruststelling niet op. Hij is niet thuis, maar op een plaats waar hij nog hooguit twee dagen is om er dan waarschijnlijk nooit meer terug te komen. Als hij niet zo snel mogelijk doelgericht op zoek gaat naar dat paspoort, is de kans dat hij het als vanzelf weer terugvindt niet zo bijster groot. En bovendien; een paspoort is niet zomaar een verloren voorwerp.

De verloren hoed vorige week maakte hem chagrijnig. Triest om zo'n trivialiteit, maar evenzogoed waar. Het gemis van zijn paspoort maakt hem een beetje paniekerig. In een flits schieten hem allerlei visioenen door het hoofd. 1 ding weet hij zeker: dat paspoort is ergens. Stel je voor dat een of andere hotelmedewerker het heeft achtergehouden. Een ander ding weet hij bijna zeker: hij heeft het niet. Waarom? Weet hij veel! Misschien wel als origineel voor een vervalsing. Een echt Europees paspoort is in deze contreien vast veel waard. Qamishli is niet ver van Irak, er zijn hier nogal wat vluchtelingen uit dat door oorlog en wetteloosheid geteisterde land en gisteren heeft hij al wat verhalen gehoord over smokkel van benzine en sigaretten in ruil voor voedsel. Vast overdreven verhalen, vast niet zonder kern van waarheid. Dan is het nog maar een kleine stap aan mensensmokkel te denken, met bijbehorende vervalsing van reisdocumenten. In zijn beginnende paniek verliest hij al gauw het vermogen nuchter te blijven nadenken. De door zijn hoofd flitsende visioenen zijn vergezocht en ingegeven door op hol geslagen fantasie. Maar evenzogoed zijn ze er wel.

Gelukkig hervindt hij al snel de nodige realiteitszin, mede dankzij de vriendelijke man met het eerlijke gezicht achter de receptie. Bij hoog en bij laag houdt hij vol zijn paspoort niet te hebben: "No passepoort". En hij suggereert met handen, voeten en andere lichaamstaal dat de man met de hoed het misschien bij de bank heeft laten liggen. Nou weet die vrij zeker dat dat het geval niet is, want hij is niet bij een bank geweest. Zou trouwens niet eens weten of er wel een bank in Qamishli is, en waar dan.

Totnutoe heeft hij zich daar niet om bekommerd. Voor hij eergisteren uit Damascus vertrok, heeft hij daar voldoende contant geld gepind voor twee weken. Daar waren volop functionerende geldautomaten, maar hoe dat in de provincie van Syrie is, dat is maar afwachten. Dacht hij. Dus leek het hem slim dat afwachten nu juist niet te doen, maar gebruik te maken van die ATM's in Damascus. Genoeg in ieder geval om weer terug in Damascus te kunnen komen. Cash is daarvoor bijna altijd een goed middel. Dus bij de bank?, nee, daar is zijn paspoort zeker niet. Maar ja, wat is zeker weten? Misschien is hij toch wel bij een bank geweest, maar is dat inmiddels vergeten.

Het is niet zo raar dat de eerlijk-uitziende receptionist aan de bank dacht. In de discussies om zijn paspoort niet af te hoeven geven heeft hij de bank een paar keer als smoes gebruikt. 'Bank' is ook zo'n internationaal woord dat in bijna alle talen over de hele wereld hetzelfde betekent. "I need my passport at the bank", ondersteund met het duim-wijs-en-middelvinger-gebaar voor geld is al vaak een probate zin geweest om duidelijk te maken dat hij zijn paspoort echt niet afgeeft. Zelfs als de luisteraar geen benul van Engels heeft. Zo ook bij het inchecken in Hotel Al Shahba vanmorgen.

Maar de suggestie van de man brengt hem op een idee. Zou hij misschien zijn paspoort bij de receptie van Hotel Ebla hebben laten liggen toen hij daar rond twaalf uur uitcheckte? Net op tijd om niet nog een keer het tarief voor een nacht, 700 SP, te hoeven betalen. Hij bedankt de receptionist zonder dat die weet waarvoor, loopt het hotel uit, steekt de straat over naar het andere hotel waar hij afgelopen nacht verbleef, en klimt de trappen omhoog naar de eerste verdieping, naar de receptie. Als hij de deur van de lobby openzwaait, ziet hij al meteen het lachende gezicht van de man achter de balie, met in de rechterhand een klein bordeauxrood boekje; zijn paspoort.



3 brutale vragen:

1.
Ook wel eens last gehad van een beginnende paniek vanwege vergezochte fantasie? Ook wel eens u druk gemaakt om wat achteraf niets-aan-de-hand bleek te zijn? Ook wel eens zeker geweten wat achteraf niet waar bleek te zijn? Of bent u altijd nuchter en laconiek? Vast...

2.
Misschien vindt u het verhaal van de reiziger, tijdelijk zonder paspoort, wel de moeite waard door te vertellen. Als dat zo is, vertel of stuur het door. Aan een andere reiziger, of een andere fabtast, dat moet u zelf weten. Maar alleen als dat u de moeite waard is, anders niet.

3.
Misschien vindt u dit verhaal van de man met de hoed, die keer op keer dezelfde fout lijkt te maken, wel een euro waard. Als dat zo is, doneer het aan rekeningnummer 1689.67.456 van de Stichting Luister en Vertel Tournee te Oisterwijk. Maar alleen als u het dat waard vindt. Anders niet.



Vriendelijke groet, ton.