Staartje van een raar gesprek

Vrijdag 7 september 2007, dag 4 van het tweede deel van De Luister-en-Vertel-Tournee in New York
Fifth Avenue, New York City

De man met de hoed zit in een internetcafe in de kelder van een souvenirshop op Fifth Avenue een verhaal te tikken. Steeds als hij even geen inspiratie meer heeft, surft hij wat over het net. Of hij beantwoordt de nog onbeantwoorde berichten in de mailbox.

Hij overleest nog eens het gesprek van gisteren, een oud verhaal inmiddels. Onderwijl vertalend in zijn eigen taal. Weet nog steeds niet goed hoe het te plaatsen. Een gesprek in het Starbucks-cafe op de eerste verdieping van de Trump Tower.

"Excuse me". De man kijkt op van zijn boek.
"Weet je hoe laat het is?"
"Tuurlijk". Hij haalt zijn telefoon uit zijn rechterbroekzak. 14.58 leest hij. "Drieen"
"Wat zeg je?"
"Drie uur"
"Dank je". Oordopjes terug in draait ze met haar duim over de schijf op haar Ipod.
Hem schiet de gedachte te binnen haar de vraag te stellen, aarzelt te lang, en dan is het moment vergaan.

Voor zijn gevoel nog niet vijf minuten later. "Excuse me", terwijl ze de speakertjes uit haar oren haalt.
"Ja?"
"Weet je hoe laat het is?"
Hij is te verbaasd om verbaasd te zijn. "Vijf minuten later", zonder te kijken.
"Sorry?", niet begrijpend.
"Vijf over drie"
"Weet je zeker dat het niet kwart over drie is?". Ze heeft gezien dat hij niet heeft gekeken.
Hij haalt zijn telefoon weer uit zijn broekzak. 15.08.
"Tien over drie. Precies ertussen in", gunt hij haar twee minuten. De telefoon legt hij op tafel. Voor als er een derde keer komt.
"Dank je". Oordopjes blijven uit.
"Ben je nu nog op tijd? Of ben je nu te laat?"
"Nee, ik heb de tijd"
"Hoe heet je?"
Hij kan het antwoord niet goed verstaan, gaat op de stoel aan de andere kant van de tafel zitten, pal naast de vrouw, en herhaalt de vraag.
"Alexia"
Hij stelt zich voor en kijkt haar even aan. Ze kijkt terug. Donkere, bijna zwarte ogen. Contrasterend met haar bleke gezicht.
"Waar kom je vandaan?"
"LA"
"LA, Los Angeles?"
"Ja"
"Wat doe je hier?"
"Ik wil beroemd worden"
"Je wil beroemd worden?". Hij kijkt haar doordringend aan.
"Ja. Ik ben beroemd aan het worden". Ze kijkt doordringend terug.
"Hoe lang ben je al in New York?"
"Drie jaar"
"En, hoe gaat het met het beroemd worden?"
"Het is niet gemakkelijk, maar ik werk hard. Ik heb modelwerk gedaan, en geacteerd. Ik ben met een producer uit geweest, ik ben met een rijke man uit geweest, ik ben met een regisseur uit geweest. Ik heb een triootje gedaan, ik heb drugs gebruikt, ik heb mijn haar blond geverfd. Ik heb allerlei soorten baantjes gehad. Ik heb als serveerster gewerkt, ik heb op een bureau gewerkt, ik werkte in winkels." Het komt er in no-time en zonder onderbrekingen uit, tak-tak-tak, als kogels uit een mitrailleur. Zo, de dame heeft de toon gezet. "Ik heb in de New York Times gestaan"
"En, nog steeds ben je niet beroemd?"
"Nee, nog niet". De geringschatting in zijn opmerking ontgaat haar. Of ze veinst het niet te horen.

Alexia neemt een pakje shag uit haar tas en begint een sigaret te roken. De man ziet dat het Drum is. De tekst op het blauwe pakje is in het Nederlands. "Je rookt Nederlandse tabak", kan hij niet nalaten op te merken. "Omdat ik arm ben. Ik kan het me niet veroorloven sigaretten te kopen", antwoordt ze de vraag die niet werd gesteld. "Ik werk in een winkel, net genoeg om de huur van mijn flat te betalen".
"Vind je je werk leuk?"
"Nee, ik heb er een hekel aan", er volgt in staccato een salvo van wat er allemaal mis is met haar werk. De winkel, de sfeer, de klanten, haar baas, de merchandise in de schappen, de werktijden.
"Nou, ga dan weg", raadt hij haar aan.
"Kan ik niet. Ik moet geld verdienen om de huur te betalen"
"Er zijn wel duizend manieren om geld te verdienen. Iets doen waar je een hekel aan hebt is de slechtste manier."
"Ja, maar het is alles wat ik kan. Ik heb niet zoveel talent"
"Ik ken je pas 20 minuten, maar toch weet ik al dat je talent hebt. Ik weet alleen niet wat precies. En jij hebt het nog niet gevonden. Dus stop met werken in die winkel. Zonde van de tijd en het talent." De man met de hoed weet niet goed wat hem bezielt haar dit allemaal te zeggen. Wie denkt hij wel niet dat hij is?
"Dus, ga er weg", herhaalt hij zijn advies.

"En wat doe jij dan?", draait Alexia de rollen om.
"Ik reis"
"Jij reist?"
"Ja. Ik reis"
"Hoe kun je je dat veroorloven?"
"Niet. Ik doe het gewoon"
"Maar reizen kost een boel geld. Hoe kun je dat betalen?". Dezelfde vraag, maar dan verpakt.
"Nou, de manier waarop ik reis kost helemaa niet zoveel geld. Ik reis heel goedkoop. En bovendien heb ik al het geld van de wereld."
"Dat snap ik niet. Ben je soms rijk?"
"We zijn allemaal rijk. Alleen weten de meesten van ons dat niet. Wat mij betreft, ik heb niets, en dus heb ik al het geld van de wereld. Dat van jou ook. Zelfs zijn geld", de man met de hoed wijst naar boven. Ergens hoog in deze toren is het kantoor van Donald Trump. "Het mooie is dat iedere cent die ik op mijn reizen uitgeef uiteindelijk weer bij me terug komt."
"Ik snap het nog steeds niet. Leg eens uit"
"Nou, kijk. We hebben allemaal doelen in ons leven. Het doet er niet toe hoe je het noemt, ieder van ons heeft ze. Ambities, dromen, wensen, targets, doelen. De woorden die je ervoor gebruikt zijn irrelevant. Het kunnen doelen voor de korte termijn zijn, zeg voor vandaag, of voor de langetermijn, zoals voor je hele leven. Sommige mensen kiezen hun doel zelfs in het hiernamaals. Hemel of hel. Jouw doel is om beroemd te worden, niet?"
"Ja, maar wat heeft dat ermee te maken?"
"Nou, om onze dromen te realiseren zijn we geneigd in te zetten wat we hebben. Geld, bezittingen. De grenzen van het geld dat we hebben zijn ook de grenzen van wat we kunnen bereiken. Denken we. Stel nou eens dat je niets heb. Ik weet wel dat dat niet kan, maar stel je het eens hypothetisch voor. Geen geld, geen bezittingen, niets. Stel je voor. Toch heb je nog steeds je dromen die je wilt realiseren. Hoe ga je dat doen?"
"Dat weet ik niet"
"Dan moet je wel het geld van andere mensen gebruiken, de bezittingen van anderen om je dromen te vervullen. En plotseling zijn er dan geen grenzen meer; al het geld van de wereld opent zich voor je. Je bent de begrenzingen van je eigen bezittingen kwijt, want die heb je niet. Het opent je geest naar oneindige mogelijkheden. Alles wat je nog moet doen is een manier te vinden om er op een of andere manier over te kunnen beschikken. Zonder het te hebben, het mag niet van jou worden. Want dan begrenst het je verbeelding weer."
"Maar zullen andere mensen dat wel goed vinden? Ik bedoel, waarom zouden ze?"
"Aha, dat is een goede vraag. Je moet creatief en vindingrijk zijn. En het helpt ook als je een beetje invoelend bent. Vind een manier die ook hun doelen vervult. Zie je, niet alleen hebben we allemaal onze dromen te vervullen, we hebben er ook allemaal meer dan een. Op het moment dat een droom uitkomt zul je zien dat we een andere gaan dromen. Misschien niet meteen, en misschien minder gepassioneerd, omdat je diepste droom vervuld is, maar toch."

"Neem de man met het kantoor ergens hierboven. We denken dat hij alles heeft wat hij maar wensen kan, en waarschijnlijk heeft hij de meeste van zijn dromen verwezenlijkt. Toch heeft hij nog doelen en ambities waar hij bereid is risico's voor te nemen. Alles wat je moet doen is uitzoeken wat die ambities zijn, en hoe jij daaraan kunt bijdragen. En weer, je geld staat je daarbij in de weg."
"Hoezo staat mijn geld me daarbij in de weg. Ik heb maar een beetje"
"Dat is het juist. Omdat je geld hebt, ook al is het een beetje, in ieder geval een boel minder dan hij heeft, ben je geneigd jezelf als minder dan hem te zien. En misschien denkt hij wel het omgekeerde. Waarschijnlijk denkt hij dat je op zijn geld uit bent. Wat meestal ook zo is, trouwens. Door in termen van geld te denken denk je dat je hem niets te bieden hebt. Je zit in een onevenwichtige situatie. Maar als je nou eens niets hebt, en ook niets wil, kijk, dat verandert de hele zaak. Want niets is het enige dat hij niet heeft. Ook nooit zal hebben waarschijnlijk. En het enige dat hij heeft, geld, is nou juist wat jij niet wilt. Want zolang je niets hebt, heb je al het geld van de wereld."

"En wat is jouw droom?", wil Alexia weten.
"Mijn droom is onvervulbaar. En misschien is dat wel de beste droom die je kunt hebben. Ik wil graag een wijs mens zijn. Ik wil begrijpen hoe en waarom de dingen zijn zoals ze zijn. Waarom wij mensen doen wat we doen, en hoe we dat in positieve zin kunnen veranderen. Ik weet dat ik nooit wijs zal zijn. Het beste wat ik kan doen is vandaag mijn best doen, misschien zal ik dan morgen een beetje wijzer zijn. Maar ik zal die droom van mij nimmer vervullen."
"Stel je daarom al die vragen? Wil je daarom Mister Trump ontmoeten?"
"Ja. Nou ja, dat is een van de redenen. Soms stel ik provocerende vragen alleen maar om te zien wat er gebeurt. Maar het klopt, het is een van de redenen voor al die vragen."
"O je, ik moet gaan. Het is half vier"

Alexia werkt haar make-up bij en staat op. De man met de hoed ook. Hij kust haar drie keer op de wang. "Nederlandse gewoonte om afscheid te nemen", verklaart hij zijn vrijpostigheid.
"Ben je Nederlands?"
"Ja"
"Zie ik je nog een keer?"
"Tuurlijk". Hij geeft haar een kaartje van de Luister-en-Vertel-Tournee. "Stuur maar een mailtje of bel me, als je echt geinteresseerd bent"

Dat was gisteren. Verleden tijd inmiddels. Vandaag is vandaag.

He, een nieuw berichtje. Aan de afzender ziet hij dat het van een cellphone komt, via een AT&T service. 'I stopped my store job and will tell you my story. But I will have to charge you for it as it is valuable and I need to work'
Alexia dus.

Hij is wel benieuwd naar haar verhaal. En, eerlijk is eerlijk, ook wel naar haar. Maar niet bereid ervoor te betalen. 'What numbers are we speaking here?', replyt hij.

Het antwoord laat niet lang op zich wachten. 'You are wise. Make me an honest offer' Ze heeft hem toch niet helemaal goed begrepen.

'Sorry. I will never be wise. Give me a clue'

"$350 an hour, since you are paying for the telling, not the story itself'

Wow, dat zijn nog eens uurtarieven! Daar hoeft hij niet lang over na te denken. 'Sorry, that clue doesn't fit the lock'

Geen reactie, nooit meer wat van gehoord.

Alexia's verklaring houdt hem nog even bezig. Kennelijk vond ze het nodig de hoogte toe te lichten. Ze had ook gewoon het bedrag kunnen noemen, maar dat deed ze niet. Waarom? En wat zou ze precies bedoelen? Dat haar uurtarief normaliter hoger is, maar dit keer voor hem lager omdat hij niet het verhaal krijgt, alleen maar haar vertelling? Of juist het omgekeerde, dat ze nu meer rekent dan anders omdat ze de moeite neemt hem een verhaal te vertellen dat hij ook zelf wel had kunnen verzinnen? In beide gevallen suggereeert het dat Alexia een uurtarief hanteert. Uurtarief waarvoor? Vast niet om verhaaltjes te vertellen.


3 brutale vragen:

1.
Wat is uw uurtarief eigenlijk? En is dat hoger of lager dan anders? Of doet dat er niet toe?

2.
Misschien vindt u dit verhaal amusant genoeg met iemand anders te delen. Dan wordt het ineens twee keer zoveel waard. Als dat zo is, stuur of vertel het door.

3.
Misschien, heel misschien is het raadselachtige staartje van een bijzondere ontmoeting u wel een euro waard. Als dat zo is, doneer het aan rekeningnummer 1689.67.456 van de Stichting Luister en Vertel Tournee te Oisterwijk. Maar alleen als u het een euro waard vindt. Anders niet.



Vriendelijke groet, ton