In Sao Paolo

Donderdag 29 november 2007
Dag 29 van De Luister-en-Vertel-Tournee in Bolivia
Pauliceia Hotel, Sao Paolo, Brazilie

Vanmiddag rond half drie kwam John Verkenner hier in Sao Paolo aan. Dat was 23 uur nadat de bus, merk Marcopolo van de Boliviaanse busmaatschappij Crucena, uit Corumba was weggereden. Barra Funda, zo heet het busstation hier waar de passagiers met bestemming Sao Paolo uitstappen. De bus rijdt met de overige passagiers door naar Rio de Janeiro. Barra Funda is niet alleen een busstation, een terminal rodiovario, het is ook een trein- en metrostation.

Het is er druk. Het is maar goed dat John de weg weet. Nog van toen hij hier bijna een maand geleden was, op weg in omgekeerde richting. En het is maar goed dat hij van toen nog een metroticket op zak heeft. Hij ziet een lange rij wachtenden voor het loket staan. Daar heeft hij geen last van, loopt erlangs af, naar en dan door het poortje.

De metrorit gaat heel soepel. John Verkenner weet waar hij heen wil, station Republica, het metrostation op het plein met dezelfde naam. Als hij het perron oploopt staat er al een trein te wachten. Barra Funda is het eindstation van de rode lijn, weet hij nog van de vorige keer, dus hij hoeft niet te kijken of deze trein de goede kant uitgaat. De verkeerde kant bestaat niet. Weer valt het hem op hoe goed het metrosysteem georganiseerd is. En hoe ruim. Maar dat kan natuurlijk ook toeval zijn; dat het net als hij de metro gebruikt niet druk genoeg is om de trein vol te laten zijn.

Republica is drie haltes van Barra Funda, ook op de Rode Lijn. Dat kan zelfs hij niet mislopen. Uitgestapt en vier roltrappen omhoog staat hij in de zon op Praca da Republica, het Plein van de Republiek. Even heeft hij moeite zich te orienteren. De typische desorienteringsverschijnselen die hij steeds weer heeft aan de andere kant van de evenaar. Rare halve omdraaing van de werkelijkheid: noord en zuid zijn ten opzichte van de zon omgekeerd als thuis, maar oost en west hetzelfde.

Maar goed, met geduld en beleid, en een beetje op goed geluk, kom je een heel eind, vindt hij wat hij zoekt. Hotel Joamar in Rua Dom Jose de Barros. Helaas: vol. Bij zijn tweede keus, 20 minuten later gevonden en eigenlijk niet echt tweede keus; gewoon als tweede gezocht omdat hij nu eenmaal niet tegelijkertijd allebei hotels kan checken, maar de een na de ander moet doen, heeft hij meer geluk. Een kamer voor twee nachten.

Kamer 6 krijgt hij. Een piepklein kamertje met een eigen douche en toilet, alleen blijken die het niet te doen. Geen stromend water. John vindt het wel best, maakt wel gebruik van de gezamenlijke sanitair verderop de gang. Is wel erger gewend. Even later krijgt hij kamer 25. Een verdieping hoger, zonder private douche of toilet, alleen een wastafel met werkende kraan, en veel ruimer.

Nu hij de kamer eens goed bekijkt, het is zelfs de ruimste kamer die hij afgelopen maand op zijn verkenningstocht heeft gehad. Vier bij vier, met twee grote ramen die uitzien op de straat, Rua dos Timbiras. Er staan twee eenpersoonsbedden in, en een klein vierkant tafeltje. Verder niets. Geen stoel, geen nachtkastje, geen klerenkast. Vloer en plafond zijn van hout. De vloer bruin, het plafond een donkermintig groen. Dezelfde kleur als de deur en de houten deur- en raamkozijnen. De muren zijn in dezelfde mintgroene kleur gesausd, maar dan een lichtere tint. Het doet allemaal een beetje koloniaal aan.

Zo, dat is geregeld. Nu de tweede prioriteit. Lavanderia. Het zou pretiig zijn als hij zaterdag schone kleren kan aantrekken voor de terugvlucht naar Europa. En het lijkt hem ook wel een prettig idee de rugzak te kunnen inpakken met schone kleren. Sinds hij bijna een week geleden uit de Andes is gekomen heeft hij niet de gelegenheid gehad zijn kleren te laten wassen, en van de vijfdaagse tocht door de bergen zijn die ook niet bepaald schoner geworden.

Een lavanderia blijkt lastiger te vinden. Pauliceia Hotel heeft geen laundryservice. De vriendelijke dame, die hem van kamer 6 naar kamer 25 heeft gemoved, wijst hem in het Portugees de weg naar een lavanderia. Drie straten verderop, begrijpt John, maar hij vindt er geen wasserette. Komt wel een internetcafe tegen. En zo leest hij de berichten in zijn inbox.

Helemaal soepel verloopt de rit over het wereldwijde web niet. Het lukt hem wel alle berichten te lezen, maar replyen gaat om een of andere reden niet goed. Steeds als hij een antwoord heeft getikt en wil versturen, hapert de anders zo routineuze en vazelfsprekende handeling. Misschien is de verbinding in dit cafe wel niet optimaal. Misschien is de yahoo-server overbelast. Misschien is deze pc wel niet helemaal in orde. Kan allemaal wel wezen, kan ook nog wat anders zijn. IT's wegen zijn vaak ondoorgrondelijk. Hoe dan ook, het lukt hem niet antwoorden te verzenden. Ook niet als hij de pc afsluit en opnieuw opstart.

Nou gelooft John niet in voortekenen. Gelooft niet dat het niet-lukken-van-wat-normailter-een-eenvoudige-operatie-is een diepere, voor gewone mensen als hij niet meteen kenbare betekenis heeft. Het is gewoon zoals het is. Het lukt niet.

Hij gelooft wel in van-een-min-een-plus-maken. In de altijd waardevolle energie om van iedere situatie, hoe belabberd ook, steeds weer het beste te maken. Laat hij de gedachten, die hij in emails had willen vertellen en tevergeefs heeft geprobeerd via de cyberhighway bij de geadresseerden te krijgen, nu eens in brieven versturen. Uiteindelijk heeft hij die gedachten nu toch gedacht. Laat hij ze eens opschrijven en per ouderwetse post opsturen.

Hij sluit de internetsessie af en loopt naar beneden, naar de kassa om te betalen. Gustavo heet de jongen, die hem ook had geholpen toen hij dit cafe was binnengelopen. Hij spreekt alleen Portugees. Verkenner alleen een klein beetje. Een heel klein beetje. Twee reaal kost de tijd die hij worldwidebrowsend heeft doorgebracht.

Dit internetcafe is ook een ijssalon. Te verleidelijk om te weerstaan. Je kunt dat ook omdraaien: Verkenner is niet gedisciplineerd genoeg niet aan de verleiding toe te geven. In zijn beste Portugees vraagt hij Gustavo of hij een ijsje mag. Zijn beste Portugees is doorspekt met Spaans. Het blijkt selfservice. Hij kiest een bakje en loopt de verschillende smaken af. Die staan in het Portugees erbij vermeld, en afgezien van wat voordehandliggende kleur/woord-combinaties wordt veel hem niet duidelijk. Wit-limao, dat kon wel eens citroen zijn. Geel-abacaxi, hm, ananas. Groen-pistache, dat is simpel: pistache. En bruin-choclat, chocolade natuurlijk.

Gustavo wenkt hem; er is telefoon. "Por me?" "Sim, por te" Lijkt hem sterk, maar goed: als Gustavo het zegt zal het wel zo zijn. Het blijkt een Franssprekende man te zijn. Die legt Verkenner uit hoe de ijssalon werkt. Hij mag zoveel opscheppen als hij wil, betalen gaat per ons. Het kwartje valt Verkenner: Gustavo, die weet dat hij Frans spreekt, heeft de man gebeld om Verkenner uit te leggen wat de werkwijze in deze ijssalon is. Het is vast dezelfde Fransman die Gustavo erbij had gehaald toen hij Verkenner moest registreren voor het internetgebruik. Verkenner bedankt de man voor zijn uitleg, komt te weten dat hij uit Parijs komt en nu in Sao Paolo woont, en maakt zichzelf een ijscoupe. Citroen, meloen en iets geligs dat naar advocaat smaakt maar niet advogado heet. Hoe wel, dat is onduidelijk, er staat geen vermelding bij. Besprenkeld met gekleurde hagelslag, smarties en stukjes noot, afgetopt met caramel- en chocoladesaus. Het weegt alles bij elkaar ruim twee ons, kost vier en een half reaal. Aan een wit tafeltje in het sfeerloze ijsrestaurant verorbert Verkenner de sorbet.

Misschien kan Gustavo hem helpen een wasserette te vinden. "Donde fica uma lavanderia?" Gustavo begrijpt het meteen. Aha, zijn Portugees gaat vooruit! Als hij maar vaak genoeg oefent. "Om de hoek", antwoordt en wijst de Braziliaan. Inderdaad vindt hij twee keer de hoek om een lavanderia. Een ongeinteresseerd ogende man met een cowboyhoed zit halverwege de pijpenla, zo'n vijf meter achter de toonbank. "Lavanderia?", vraagt Verkenner hem naar de bekende weg. "Sim", antwoordt de stadscowboy zonder op te kijken van waar hij mee bezig is. Onduidelijk, dat wil zeggen niet te zien wat dat precies is. Iets met naald en draad.

Het gesprek verloopt stroef, en niet alleen door Verkenner's gebrekkige beheersing van het Portugees. Maar, en dat is de essentie, hij komt te weten wat hij weten wil. De wasserette is geopend van acht tot zes, elke dag, en 's morgens afgeleverde was is nog dezelfde dag klaar. Mooi, zegt Verkenner, duim omhoog, morgen acht uur ben ik hier.

Zo, ook geregeld. Wel nog niet echt, niet helemaal, maar voor dit moment the best he can do. Tijd om deze stad te gaan verkennen. Tijd om Sao Paolo op te snuiven.


3 brutale vragen:

1.
Wat weet u eigenlijk van Sao Paolo? Wat voor beeld heeft u van die stad, de grootste van Brazilie?

2.
Misschien vindt u dit relaas wel leuk genoeg met een ander te delen. Misschien kent u wel iemad, die ook benieuwd is naar een stad als Sao Paolo. Als dat zo is, stuur of vertel het door.

3.
Misschien, heel misschien is de aankomst van John Verkenner in Sao Paolo u wel een euro waard. Als dat zo is, doneer het aan wie of wat u het maar waard vindt. Als het de Luister-en-Vertel-Tournee is, rekeningnummer 1689.67.456 van de Stichting Luister en Vertel Tournee te Oisterwijk. Maar alleen als u het uw euro waard vindt. Anders niet.


Vriendelijke groet, ton