De Luister-en-Vertel-Tournee

21.5.07

Joe le taxi in Damascus

Joe le Taxi
y va pas partout -hij komt niet overal
y marche pas au soda -hij rijdt niet op water

Donderdag 17 mei, een internetcafe in Damascus. Syrie. Whalid Shibbly, de Palestijnse eigenaar, houdt van Franse muziek. Onderwijl hij zijn email checkt en zijn verhalen verstuurt hoort de taxichauffeur uit Nederland Vanessa Paradis. Joe le Taxi.

Hij stopt met tikken om naar de chansonniere te luisteren. Probeert de woorden te verstaan, maar zijn Frans is niet goed genoeg. Of het geluid niet luid genoeg, dat kan ook natuurlijk. Joe le Taxi, c'est sa vie. Hij kan niet nalaten even gauw te googlen op 'lyrics joe le taxi' et voila: op het scherm verschijnt de tekst. Printopdracht gegeven; kan hij op zijn gemak ergens op een terras in deze stad eens lezen waar madame Paradis nou eigenlijk over zingt. Ja, een taxi, dat begrijpt hij wel. Maar de ene taxi is de andere niet.

In Syrie zijn taxi's geel. Of in ieder geval iets wat op geel lijkt. En bijna allemaal oud en van een klein formaat. Veelal gedeukt. Meest voorkomend: Dacia Solenza en Saba Saipa. Die merken kent de taxichauffeur uit Nederland niet. vast Roemens of Chinees. Ze lijken wel een beetje op elkaar, alsof het cloontjes zijn. Een klein vierdeurs autootje. Het heeft nog het meest weg van dat Mazda bolhoedje dat jaren geleden in Nederland op de markt was. 121 heette het, of zoiets. Verder veel Lada's, de vierkante 2100 en de modernere Samara, nog nieuwere types uit het globale oosten zoals Daewoo Matiz, Kia Rio, Nissan Sunny en Hyundai Accent. Niks geen Mercedes, Volvo, Volkswagen, Opel, Ford of Skoda. Wel Amerikanen, maar die rijden alleen maar op en neer van Damascus naar Amman in Jordanie. Het grotere werk, zullen we maar zeggen.

Star Taxi viel hem op doordat de auto's niet helemaal geel zijn. Witte Toyota Corolla's met alleen de achterschermen geel. Zo te zien spiksplinternieuw. Op de auto's staat met grote letters, ook voor niet-Arabieren leesbaar, het telefoonnummer. 2907. De chauffeurs zijn uniform gekleed. Hij googlet op 'Star Taxi Syria' en krijgt maar 1 hit. Een bruikbare tenminste. The Syria Report meldt dat Mohamed Abdulmohsin Kharafi and Sons of Kuwait een radio-operated taxibedrijf in Syrie is begonnen.

Hij roept Whalid erbij en vraagt of hij even wil helpen. "Ik wil die man ontmoeten" en hij wijst op het scherm de Arabische naam aan. "Dat is een Koeweitse zakenman", zegt Whalid, "die ken ik wel". Hij bedoelt te zeggen dat hij weet wie Kharaffi is, niet dat hij hem persoonlijk kent. Jammer.

Via-via helpt Whalid hem een afspraak te maken met iemand van Star Taxi, ene Allen. Half twee zal een taxi hem bij het Four Seasons Hotel ophalen en naar de garage van Star Taxi brengen. Om vooral niet te laat te zijn loopt hij al vroeg naar dat hotel. Hij kent de weg in Damascus al aardig. 'Ik zou hier wel taxichauffeur kunnen worden' grapt hij zichzelf onderweg. Al om elf uur komt hij bij het Four Seasons. Mooi, ruim de tijd om in de tea lounge te lezen en te schrijven, en wat vragen voor te bereiden voor Mister Allen.

Stipt om half twee komt een van de kelners naar hem toe. "Mister ton?", vraagt hij. "Yes". "Your taxi has arrived". Door de draaideur naar buiten. Daar komt al een wit/gele Corolla de oprit van het hotel oprijden. Blinkend in de zon; net gepoetst. Een vriendelijke groet van de geuniformeerde portier, die het portier voor hem opent. Groet terug onder het instappen.

"Mister ton?", vraagt ook de taxichauffeur. "Yes". Hij drukt de meter aan en rijdt weg. 5.00 SP, ziet de passagier. 8 cent, rekent hij gauw om. De chauffeur rijdt de oprit links af en bij de kruising meteen naar rechts.
"Do you know where to take me?, vraagt de passagier.
Niet-begrijpend kijkt de chauffeur hem over zijn schouder aan.
"Do you speak English?", een andere vraag dan maar.
"Slow slow". Een beetje dus.
"shoo ismak?" -wat is je naam?
"ismi Muhamed" -mijn naam is Muhamed.
Nog een keer geprobeerd: "are you taking me to Star Taxi?"
"Inglesi slow slow".
"Star Taxi garage?".
Onbegrip alom.
Nou ja, hij vertrouwt er maar op dat de chauffeur weet waar hij heen wil.

Daar lijkt het wel op. Behendig stuurt Muhamed de nieuwe auto door de drukke straten en boulevards van Damascus. Behendig zonder brutaal te zijn. Een keer maar gebruikt hij de claxon; bij een stoplicht om de chauffeur van een bestelbus te waarschuwen dat hij gaat voordringen. Verder rijdt hij behoedzaam maar zeker. 'Veel verkeer vandaag' gebaart de chauffeur de passagier. "Yes, trafficjam". Uit de autoradio klinkt zacht Arabische popmuziek, maar de Nederlander heeft Vanessa Paradis nog in zijn hoofd..

Joe le Taxi
c'est sa vie -dit is zijn leven
le rhum au mambo -rum en mambo
embouteillage -files
il est comme ca -het is zoals het is

Na een rit van zo'n 20 minuten komen ze bij een poort met een wachthuisje. Als Muhamed door de poort rijdt openbaart zich een grote binnenplaats. Langs twee muren staan onder een afdak een stuk of tien wit/gele Corolla's. Muhamed stopt bij een van de vijf kleine kantoortjes, vorm en formaat als Zweedse tuinhuisjes, maar dan witgepleisterd in plaats van hout. De meter staat op 280 SP, ongeveer viereneenhalf euro.

Allen Haddad is een Libanese Australier. Of een Australische Libanees, net hoe je het bekijkt. Hij heeft taxi-ervaring opgedaan in Sydney. Eerst bij Black Top Taxi's, later bij Regal Taxi's, weer later bij Taxi's Combined.

Star Taxi is in business sinds 25 februari van dit jaar. Gestart met een vloot van 75 auto's Voornamelijk Corolla's, en een paar Volkswagen Tourans als 6-persoons en Skoda Octavia als stationcar voor verdere ritten. Het is het eerste en tot nu toe enige bedrijf in Damascus dat met mobilofoon-aansturing werkt. Alleen in Aleppo, de tweede stad van Syrie, opereert ook een radio-gestuurd taxibedrijf.Voor de rest is de taxi in Syrie een kwestie van op straat een auto aanhouden. Of de chauffeur bellen als je toevallig zijn nummer hebt.

Of Allen eigenaar is? Nee, hij is operations manager. Een Koeweits bedrijf is de eigenaar. Waarom hij gevraagd is hier manager te zijn? Hij heeft in Libanon van scratch Taxi Premier opgezet. Ook een radio-gestuurd taxibedrijf en nu het op-een-na grootste van het land. Waarom hebben die Koeweiti geinvesteerd in een taxibedrijf in Damascus? Omdat er behoefte aan is. In een stad waar al 30.000 taxi's zijn? '34.000' verbetert Allen zijn gast uit Nederland; Star Taxi wil een hoger niveau aanbieden. Het doel is de taxiservice in Syrie te verbeteren. En hoe gaat Star Taxi dat doen?, wil de gast weten.

Allen legt uit wat de verschillen zijn met de andere taxi's in Damascus. Star Taxi heeft allemaal nieuwe auto's met werkende taximeters. Een van de regels is: if the meter is not on, your ride is for free. Aha, dat had de Nederlander ook al gelezen op de sticker in de auto van Muhamed. Alle auto's zijn non-smoking, voor zowel passagier als chauffeur. Chauffeurs zijn in loondienst met een vast salaris. Voor ze gaan rijden krijgen ze een 7-daagse training van het bedrijf. "We change their habits", noemt Allen het. Er is een commissie-regeling: 10% op dagelijkse basis en 5% aan het einde van de maand. De commissie is voorwaardelijk.

Het grootste verschil is het gebruik van de mobilofoon en de organisatie van een callcenter. Star Taxi's kunnen telefonisch worden besteld en door de centrale naar de klant worden gestuurd. Star Taxi hanteert hogere tarieven dan de concurrentie. 5.00 SP flagfall vergeleken met 4.00 voor een gewone taxi en het kilometertarief is 15.00 SP tegen het gebruikelijke 6,90.

"How's business so far?", informeert de Nederlander naar de ervaringen in de eerste drie maanden. "It's been a good start" antwoordt Allen. Star Taxi zit nu op 25.000 ritten per maand. Korte en lange ritten door elkaar geslagen. De Nederlander vraagt nog naar concrete targets en doelstellingen en hoewel Allen heel open is gaat hij daar niet op in. Weet hij het niet of houdt hij zich wijselijk op de vlakte?

Het alarm van de telefoon van de Nederlander gaat af. "Hoeveel tijd heb je voor me?", had hij aan het begin van het gesprek gevraagd. Een half uur, en toen heeft hij het telefoonalarm op 27 minuten gezet. Tijd om af te ronden. Ze spreken af contact te houden. Allen regelt een taxi voor de Nederlander. Terug naar het Four Seasons.

vas-y Joe -vooruit Joe
vas-y fonce -vooruit, sneller
dans la nuit vers l'amazone



3 brutale vragen:

1.
Joe le Taxi heet in Damascus Muhammed. Maar ja, de ene Muhamed is de andere niet. Iets om over na te denken.

2.
Misschien vindt u deze belevenis van een taxichauffeur uit Nederland in Damascus wel de moeite waard met een ander te delen. Taxichauffeur of niet. Als dat zo is, stuur of vertel het door. Maar alleen als u denkt die ander er mee van dienst te zijn. Anders niet.

3.
Misschien, heel misschien vond u het relaas van de taxichauffeur die even journalist was wel een euro waard. Als dat zo is, doneer het aan rekeningnummer 1689.67.456 van de Stichting Luister en Vertel Tournee te Oisterwijk. Maar alleen als u het een euro waard vindt. Anders niet. Bewaar het dan maar, voor een taxiritje of zo.



Vriendelijke groet, ton.

14.5.07

Regenboog in Amman

Zondag 13 mei 2007
Dag 8 van De Luister-en-Vertel-Tournee in Jordanie

Beeld je eens in je loopt in een stad in het Midden-Oosten.
Zomaar een stad, laten we zeggen Amman.
Het had natuurlijk ook Damascus kunnen zijn.
Of Jeruzalem, Mecca of Baghdad.
Maar het is Amman.

En beeld je eens in je hebt zojuist een Griekse salade gegeten.
Zomaar in een restaurant dat je tegenkwam.
The Diplomat heet het, de diplomaat.
Een aangename toevallige ontmoeting.

Niet dat je honger had of zo.
Maar ja, een mens moet af en toe toch eten, niet waar?
En voor de dorst drink je jus d'orange, water en een espresso.

Onderwijl je die salade eet probeer je wat te schrijven.
Want je pretendeert schrijver te zijn zoniet te worden.
Een prutssschrijver vind je in de meeste gevallen.
Maar daar denken anderen misschien anders over.
Dus schrijf je wat over dat je niet weet wat te schrijven.

Onderwijl je met je gebrekkige inspiratie wat schrijft lees je ook wat.
Het levensverhaal van een Braziliaanse prostituee.
In het Duits, want je probeert die taal te leren.
Een maand geleden in Dusseldorf gekocht.

Niet dat het je echt boeit of zo.
Maar ja, je hebt niet aldoor goesting te schrijven.
En de biografie van Muhammed had je juist vanmorgen uitgelezen.

Toen je die salade op had en de espresso leeg wist je echt niet meer wat te verzinnen,
Je besloot dezelfde weg terug te lopen als heen.
Rainbow Street, regenboogstraat.
Abu Bakr as-Siddiq is de Arabische naam.
Vast niet een letterlijke vertaling.

Waarom dezelfde weg terug als heen, terwijl het toch avontuurlijker is nieuwe wegen in te slaan?
Omdat je je die boekwinkel herinnerde.
The Good Book Shop.
Omdat je daar hoopt een boek te vinden.

Niet zomaar een boek hoor.
Seven Pillars of Wisdom van T.E. Lawrence, a.k.a. Lawrence of Arabia.
Ter vervanging van het vanmorgen uitgelezen boek over een echte Arabier.

En zo komt het dus dat je hier nu loopt.
Langs de ambassade van Saoedi-Arabie en daarna The British Council.
Je passeert the Seventh Day Adventist Church en blijft als vanzelf staan.
Je herinnert je je ingeving van vanmorgen.
Zomaar een ingeving over de betrekkelijke waarde van kerk en staat.

Of beter gezegd over de betrekkelijke waarde van de scheiding daartussen.
Rigide is verkeerd, absoluut niets.
Dus ook die scheiding tussen geloof en politiek niet.
Het brengt je aan het denken.

In de boekwinkel vind je wat je zocht.
Het staat in de serie Wordsworth Classics of World Literature.
Tussen denkers als Darwin, Descartes en Plato.

Lang hoef je niet na te denken over deze investering.
Te meer omdat zes Jordaanse Dinars niet duur is voor wereldliteratuur.
Zeg maar zes euro vijftig.
Als je weer buiten bent, in Rainbow Street, bedenk je je.
Je gaat terug The Good Book Shop in.

Can I help you vraagt een vriendelijk meisje.
Can I ask you a strange question is je wedervraag.
Can I use one of the chairs to start reading the book I just bought and write some.
En je wijst op de houten stoeltjes.

Sure, that's not a strange question.
Je gaat zitten lezen en schrijven bij het grote raam met uitzicht op de straat.
Even later brengt het meisje je zomaar ijskoffie van het huis.

Over de betrekkelijke waarde van de scheiding van kerk en staat schrijf je niet.
Die ingeving bewaar je voor later.
Maar wel over de invloed van partijen voor de vrijheid van dieren.
Je voelt je thuis in een land waar zulke opinies te horen zijn.
Waar het parlement een regenboog van meningen is.

Het Arabische woord voor regenboog is khaws kozah, of zoiets.
In ieder geval niet Abu Bakr as-Siddiq, dat was een trouw metgezel van Muhammad.
Na diens dood werd hij de eerste kalief, zeg maar zijn aardse plaatsvervanger.
Zoiets als de paus, maar dan anders.

De wereld is kleurrijker nog dan de regenboog.
Niks niet het zwart-wit van rigide of absoluut.
Lang leve khaws kozah, of zoiets.


3 brutale vragen:

1.
En? Waar denkt u aan bij het lezen van zomaar een schrijfsel vol volzin en onzin?

2.
Misschien vindt u deze ingeving van een pretentieuze schrijver wel de moeite waard met een andere denker te delen. Als dat zo is, stuur of vertel het door. Maar alleen als u denkt dat die er wat mee kan, anders niet.

3.
Misschien, heel misschien vond u dit kleurrijke verhaal wel een euro waard. Als dat zo is, doneer het aan rekeningnummer 1689.67.456 van de Stichting Luister en Vertel Tournee te Oisterwijk. Maar alleen als u het een euro waard vindt. Anders niet. Anders is een euro voor dit gepruts veel te duur.



Vriendelijke groet, ton.

12.5.07

Investeren in onzekerheid in Best en in Amman

Zondag 6 mei 2007,
Duettendag bij de Beemd in Best
Dag 1 van De Luister-en-Vertel-Tournee in Jordanie

"Terwijl u uw koffie neemt en gaat zitten in de gemakkelijke stoelen, bereid ik me voor. Dat is zo gedaan hoor; ik zet me de bril af, dan kan ik u beter zien, en ik zet me de hoed op, dan kunt u mij beter zien". De verteller doet zoals hij zegt. Bril af, hoed op.

"Vandaag wil ik u vertellen over investeren in onzekerheid. Dat klinkt een beetje raar als je bij een Volvo-dealer bent. Staat Volvo niet bekend om zijn degelijkheid, betrouwbaarheid en zekerheid? Maar het zal u wel duidelijk worden dat ook een Volvo een investering in onzekerheid kan zijn. Eigenlijk zijn het drie korte vertellingen. Een in het verleden, een op de dag van vandaag, en een die nog moet gaan plaatsvinden."

Zo, het begin is gemaakt.

"Ik vraag u met mij mee terug te gaan naar 2005. Het is een vrijdag in november. Het sneeuwt in Nederland. De dag tevoren had ik mijn dochter gebeld om af te spreken hoe laat ik haar zaterdag, morgen dus, zou komen ophalen. Ik hoor haar door de telefoon snikken. Papa, ik wil wel met jou mee, maar jij hebt geen auto en dan moet ik zover lopen. Ik was al een tijdje autoloos en toen ik Laure en Tom vorige week was komen halen waren we te voet naar het station gelopen. 20 minuten maar, maar voor een meisje van 7 en een jongen van 6 een hele wandeling. En dus nam ik nog aan de telefoon het besluit per direct mijn autoloze tijdperk af te sluiten.

Nou, bedacht ik mezelf, als ik dan toch weer een auto ging aanschaffen, dan niet zomaar eentje. Het moest een oude Volvo worden. Liefst een Amazon. Dus gezocht op internet. Nou, een Amazon bleek me te duur. Een goede tenminste. Op de site van Scandcar in Moergestel vond ik een 144 uit 1974. Foeilelijke kleur; knaloranje. Nou had ik net die week met een vriend een discussie gehad over waarom Oranje in 1974 niet wereldkampioen was geworden. U kent dat wel; mannen onder elkaar; als het niet over auto's gaat, kan het alleen maar over voetbal gaan, toch? Kort gezegd was onze conclusie: wel goed, maar niet goed genoeg, maar dat vertel ik u wel een andere keer. In ieder geval, die oranje 144 moest het worden.

Naar Scandcar gebeld. Drie vragen maar. Kan ik de auto vandaag nog op komen halen om mee te nemen? Is hij geschikt voor dagelijks gebruik? Is de auto bij jullie in onderhoud geweest? Op alle vragen kreeg ik een ja. Nou ja, ophalen en meteen meenemen was wel mogelijk, als er maar betaald was. "Mooi, dan koop ik hem". Geen proefrit, niet eerst komen kijken, niet afdingen op de vraagprijs. Een blinde aanschaf. Een investering in onzekerheid.

Nou, die investering heeft zich uitbetaald. Niet meteen, hoor. Die winterse vrijdag met een taxi naar Moergestel om die oranje Volvo op te halen. En de dag erna Laure en Tom opgehaald. Dat ging allemaal nog goed. Maar een maand later begonnen de problemen. Eerst ging de aandrijving kapot. Toen dat was gerepareerd kwamen de startproblemen. Als het regenachtig of vochtig weer was wilde de auto wel eens niet starten. Niet altijd niet, hoor: soms maar, meestal deed hij het wel. En als het echt hard regende, bleek ook dat de voorruit toch niet helemaal waterdicht was.

Nu, anderhalf jaar later, is een deel van die onzekerheid verdwenen. Het startprobleem is verholpen en de voorruit is vervangen. Wie weet wat er morgen gebeurt. Een oude auto blijft een investering in onzekerheid."

De verteller kijkt even rond. Zonder bril. Kijken zonder te zien. Hij neemt even de tijd om van het verleden naar het heden te gaan.

"Dat brengt ons bij de dag van vandaag. Duettendag bij De Beemd in Best. Oude en nieuwe auto's bijeen onder hetzelfde dak. Het is niet moeilijk hier investeringen in onzekerheid te zien. Als u straks naar buiten gaat, vraag een willekeurige Duett-rijder naar het verhaal van zijn Volvo Duett. Grote kans dat hij u smakelijk kan vertellen van de verrassingen die hij in de loop der jaren heeft meegemaakt. Prettige en minder aangename verrassingen. En misschien komt u wel bij een Duett, die hier beneden te koop wordt aangeboden en lijkt het u wel wat. Gaaf toch, in zo'n oude Volvo door het land toeren! Hoe goed u zich ook laat informeren over de geschiedenis van die Duett, het blijft een ongewisse aanschaf. Misschien laat u wel een taxatie doen, om wat meer zekerheid te krijgen. Misschien vraagt u wel een kennis, die er meer verstand van heeft, er eens naar te kijken. Toch blijft zo'n oude Duett een investering in onzekerheid. Alleen als hij er heel slecht uitziet en het een opknapper is. Dan weet u zeker waar u in investeert.

Op andere dagen dan vandaag worden in dit gebouw minder oude Volvo's verkocht. Van gloednieuwe, die nog moeten worden gemaakt, tot exemplaren van hooguit een paar jaar oud. Voor de meeste mensen is een auto na hun huis de grootste investering van hun leven. Een aanschaf met de grootste zorgvuldigheid. Met de grootste zorgen ook omgeven. Folders worden bekeken, proefritten gemaakt, offertes gevraagd. Twijfels opzij gezet, hoofdbrekens getrotseerd, soms slapeloze nachten. En dan, als eenmaal de kogel door de kerk is, een investering in onzekerheid.

Het gebouw waar u nu bent is niet bepaald een standaard showroom van een autodealer. Natuurlijk kunt u hier terecht voor een nieuwe C30 of een gebruikte S60. En laten we elkaar niet voor de gek houden: uiteindelijk is dat wel de bedoeling; er moeten hier wel auto's worden verkocht. Maar dit gebouw wil meer zijn dan een mooie marktplaats voor nieuwe Volvo's. We zitten hier in de societeit, met een vvolledig uitgeruste keuken. Daar achter is een infotheek. Boven is een heus klein museum met oude Volvo's. U kunt uw handicap oefenen op de golf-simulator. En op een dag als vandaag is het een prachtige plek Duetten bij elkaar te laten komen. Iemand heeft de visie en het lef gehad hierin te investeren. Hij geloofde genoeg auto's te kunnen verkopen om het terug te kunnen verdienen. Of misschien was hij wel gewoon een beetje idealistisch. Of dat ook zo zal zijn, wie zal het zeggen. Wat je noemt een investering in onzekerheid."

Weer is de verteller even stil. Even ademhalen. Dan schakelt hij over naar de dag van morgen.

"Onzeker, dat is vooral de toekomst. En die toekomst, die begint nu. Vanmiddag vlieg ik naar Amman in Jordanie. Morgen begint daar een beurs voor de wederopbouw van Irak. Een taxibedrijf in Baghdad, dat lijkt me wel wat.

Stelt u zich eens een taxibedrijf in Baghdad voor. Waarom zou iemand zo'n bedrijf willen beginnen? Waarom zou iemand sowieso een bedrijf in Irak willen beginnen? Waarom zou een bestaand bedrijf willen investeren in de onzekerheid die Irak vandaagdedag is? En voorlopig ook nog wel even zal blijven.

Nou, om economisch gewin natuurlijk. Want laten we elkaar niet voor de gek houden: er moet wel geld verdiend worden. De bedrijven op die handelsbeurs in Amman zien mogelijk winstkansen in de Irakese markt. Maar er zit ook een idealistische kant aan. Als mensen bezig zijn zichzelf een leven op te bouwen, als ze hun tijd verdrijven met een boterham verdienen, houden ze misschien op elkaar het kot uit te vechten. En omgekeerd; mensen die niets te doen hebben omdat er niets te doen valt, vervallen vroeg of laat in rotzooi trappen. Zo bezien zit er wel wat idealisme in investeren in Irak. Mensen helpen een leven in te vullen is een goed doel op zich. Wat is erop tegen als je daar zelf ook beter van wordt?"

Genoeg is genoeg. Hij vindt dat hij nu wel genoeg verteld heeft. Genoeg tijd heeft gevraagd.

"Wat wil ik u zeggen met deze drie vertellingen? Met deze drie voorbeelden van investeren in onzekerheid? Dat weet ik eigenlijk zelf ook niet. Misschien wel dat iedere investering onzekerheid met zich meebrengt. Misschien wel dat leven zelf een investering in onzekerheid is. In ieder geval hoop ik u voor een minuutje of 20 te hebben vermaakt, en misschien aan het denken gezet. Dank u wel voor uw aandacht."

Hij zet zijn hoed af en zijn bril weer op.

"Maar waarom die hoed?", vraagt een vrouw in een van de gemakkelijke stoelen. Goede vraag. Eigenlijk was hij van plan na iedere vertelling met die hoed rond te gaan voor een euro. Maar ontevreden als hij is met zijn vertelling, in ieder geval niet een euro waard, laat hij dat maar. "Ik schrijf verhalen. Elke dag begin ik een verhaal, en soms komt dat ook die dag af. De meeste verhalen gaan over een man met een hoed. Vandaar." Hij deelt kaartjes uit van De Luister-en-Vertel-Tournee. Wie weet wat daarvan komt.



3 brutale vragen:

1.
Het heden is niet meer dan een scharnier tussen verleden en toekomst. Over alle tijden valt genoeg te vertellen. En als u soms mocht denken dat wij het verleden beter kennen dan de toekomst, dat de dag van gisteren een zekerder gegeven is dan de dag van morgen, neem dan eens de tijd daar nog een keer over na te denken. Een minuutje of zo, mag ook langer. Dat levert vast weer andere gedachten op.

2.
Misschien vindt u dit verhaal over investeren in onzekerheid, over zakelijkheid en idealisme, wel de moeite waard door te vertellen. Als dat zo is, stuur of vertel het door.

3.
Misschien, heel misschien vond u dit verhaal over investeren in onzekerheid wel een euro waard. Als dat zo is, doneer het aan rekeningnummer 1689.67.456 van de Stichting Luister en Vertel Tournee te Oisterwijk. Maar alleen als u het, anders dan de verteller zelf, een euro waard vindt. Anders niet.



Vriendelijke groet, ton.

2.5.07

Misplaatst wantrouwen

Vrijdag 21 april 2007, Oisterwijk

"Kun je binnen 5 minuten hier zijn?", vroeg de gewezen secretaris van de Stichting.
"Dat lukt wel", sprak de oprichter van de Stichting in zijn zwarte mobieltje. Hij zit aan een tafeltje bij het raam in Koffiehuis Willeke den Draaier. Thuis in Oisterwijk.
"Binnen 5 minuten is hier een man van de Belastingdienst. Ik weet niet hoe ver je hier vandaan bent. Het lijkt me handig als je erbij kunt zijn."
"Ik zit in de Dorpsstraat. 5 Minuten is misschien een beetje kort. Geef me 10 minuten om naar mijn auto te lopen en naar de Pannenschuur te komen".
"Je moet er echt wel over 5 minuten zijn, anders heeft het geen zin meer"
"Ik kom eraan. Vang jij die man op en zeg dat ik onderweg ben".

Hij stopt zijn schrijfblokken, de boeken en de pennenetui in zijn rugzak. Hij loopt naar de bar. De serveerster is nog bezig met gasten aan een tafeltje. Hij wacht bij de bar, pakt alvast zijn portemonnaie. Twee minuten later betaalt hij de espresso en de warme chocolademelk met slagroom. Hij loopt door de Dorpsstraat, door het steegje naast de Albert Heyn, over de parkeerplaats naar zijn auto. De blauwe rugzak zet hij op de bruine bekleding van de achterbank van de oranje auto, zelf stapt hij voorin. Achter het stuur. Op de Vloeiweg belt hij de ex-secretaris. "Ik rij al op de Vloeiweg. Ben er zo". "Okay. De man van de Belastingdienst is er al".

Hij parkeert de auto recht voor het huis van de secretaris, stapt uit, loopt naar de voordeur en belt aan. De vrouw van de secretaris doet open. "Ze zitten aan de keukentafel". Ze zegt nog wat, maar in zijn haast ontgaat hem wat. "Tís wat, he?", of iets in die trant. Hij loopt de kamer binnen. Aan de keukentafel kijkt hij de secretaris op de rug. Daartegenover ziet hij een man met een vriendelijk gezicht. Casual gekleed. Hij begroet de secretaris, en stelt zich voor aan de man; "ton". "Tom".

Tom vertelt kort wat hij de secretaris al heeft uitgelegd. De Belastingdienst gaat onaangekondigd op bezoek bij startende ondernemingen. Nieuw beleid. De bedoeling is bij starters misverstanden en andere ontsporingen rondom omzetbelasting tijdig recht te zetten. Het gaat alleen om de omzetbelasting. Bij de selectie van te bezoeken starters is ook de Stichting Luister-en-Vertel-Tournee uitgekozen. En zo is hij hier in het huis van de secretaris van de Stichting terechtgekomen. Ex-secretaris, wordt hem verbeterd.

Eerst wil Tom wat gegevens over de Stichting Luister-en-Vertel-Tournee verifiëren. Zo heet de Stichting toch? Ja. En klopt het dat de Stichting op dit adres is gevestigd? Nee, dat klopt niet. De Stichting heeft een correspondentieadres in Oisterwijk, Postbus 238, maar heeft verder geen kantoor of een ander vestigingsadres. Alleen voor de fiscale administratie heeft het een alternatief adres bij het administratiekantoor dat de administratie verzorgt. Kennelijk is dat de afgelopen tijd niet helemaal goed gegaan. Anders zou hij nu niet hier zijn.

Het gesprek duurt tot bijna half 1. Door de bank genomen is het een plezierig gesprek. De secretaris en de oprichter kunnen niet nalaten een deel van hun frustratie over de Belastingdienst te uiten. Over de absurd hoog ambtshalve opgelegde aanslag, over het gedoe met het adres, over de onduidelijkheid onder welk kantoor van de Belastingdienst de Stichting nou precies valt, Tilburg, Helmond of Oss? Verder is het vooral een feitelijk, prettig verhelderend gesprek. Wat doet de Stichting precies?, wat zijn de activiteiten?, wie is wat?, wat doet de oprichter precies als hij niet een van de bestuursleden is?, waar betaalt hij zijn reizen van?, welke rol speelt de Stichting daarbij?

Nou, leggen de secretaris en de oprichter beurtelings uit, eigenlijk doet de Stichting nog niets. De bedoeling is dat in de toekomst De Luister-en-Vertel-Tournee wordt georganiseerd. Wanneer die toekomst is, dat is nog onduidelijk. Het kan volgend jaar zijn, over vijf jaar of over tien jaar. Als de tijd rijp is. Tot die tijd is De Luister-en-Vertel-Tournee niet meer dan die reizen en de verhalen. Die reizen financiert ton zelf. De revenuen ervan zijn voor de Stichting, om een fonds op te bouwen voor die toekomstige Luister-en-Vertel-Tournee. "Die revenuen, dat is die 1 euro, die onderaan de verhalen wordt gevraagd?", vraagt Tom. "Ja", antwoorden de oprichter en de secretaris. "Hoeveel is er totnutoe ontvangen?". "Nou, sinds de oprichting in februari 2005 alles bij elkaar ongeveer 1.000 euro." "O, dan is 20.000 euro omzetbelasting wel erg veel".

Omgekeerd legt Tom uit wat de achtergrond van zijn bezoek is. Dat de minister wil dat de Belastingdienst beter gaat functioneren, dat de Stichting onder competentie van kantoor Tilburg valt, waar hij werkt. Maar de Stichting valt ook onder competentie van kantoor Oss, blijkt uit ontvangen brieven van de Belastingdienst zelf. Tom kan de twee mensen niet goed uitleggen hoe dat nu precies zit. En ook geeft hij aan dat er met hem nu geen concrete afspraken kunnen worden gemaakt. Daarvoor moet de Stichting bij de Belastingdienst zijn.

Aan het eind vraagt ton Tom zijn kaartje. T.A.M. Bramener leest hij. Adres, telefoon- en faxnummer van de Belastingdienst Tilburg. Geen functie, geen email-adres. ton vraagt Tom welke functie hij heeft. Er komt niet meteen een antwoord. "Velddienstmedewerker", zegt hij na even nadenken.

Tom zegt toe een verslag van het gesprek te maken en op te sturen naar het juiste correspondentieadres. "Wanneer kunnen we het verwachten?". Dat kan hij niet precies zeggen. Hij gaat daar niet alleen over.


86-JT-TS. Dat is het kenteken van het kleine rode autootje van Tom. Ze rijden tegelijkertijd weg uit de straat waar de gewezen secretaris van de Stichting woont. In tegengestelde richting. De oprichter draait rechtsaf de Dommel in, en dan linksaf richting Langvennen Zuid. Samen met Langvennen Noord, Langvennen Oost en de Zoom is dat de doorgaande weg in de Pannenschuur. Een duiveltje in hem zegt dat er iets niet klopt. Die Tom de Vries was wel erg vaag op een paar concrete vragen. Terwijl hij zijn auto langs de kant van de Dommel stilzet, ziet hij voor zich het rode autootje over de Langvennen Zuid schieten. Hij belt de secretaris. "Zeg, had jij tijdens het gesprek op enig moment het idee dat we hier te maken hadden met een oplichter?". "Nee. Jij wel?". "Ja, op sommige momenten wel. Hoe zag zijn legitimatie eruit?" "Gewoon, een pasje van de Belastingdienst. Maar wat is het motief? Wat valt er te halen? Oplichters doen het voor geld of sex. Ik zie niet hoe er hier wat te halen is". "Ik ook niet, maar dat wil niet zeggen dat het er niet is. Ik vond hem soms een beetje vaag." "Waarom bel je niet gewoon de Belastingdienst? Dan weet je het.". "Je bent me voor, maar eerst wilde ik weten wat jouw gevoel was. Ik bel wel".

"Goedemiddag, Belastingdienst. Met Vromans"
"Goedemiddag mevrouw Vromans. Met ton uit Oisterwijk. Mag ik u iets vragen?"
"Natuurlijk. Waarmee kan ik u helpen?"
"Kunt u nakijken of ene Tom Bramener bij de Belastingdienst kantoor Tilburg bekend is?"
"Waarom wilt u dat weten?"
"Wij hebben zojuist onaangekondigd bezoek gekregen van iemand die beweerde van de Belastingdienst te zijn. En ik wantrouw het een beetje. Ik heb hier zijn kaartje, en daarop staat de naam T.A.M. Bramener. Kunt u eens nakijken of die naam bij u bekend is?"
Ïk kan wel even kijken. T.A.M. Bramener zei u?"
"Ja. Theodoor Anton Marinus Bramener"
"Nee, die komt in het systeem niet voor. Weet u zeker dat het goed gespreld is?"
"Ik lees het van zijn kaartje voor me"
"Ik heb wel een Theodoor Anton Nico Bramener, maar geen Marinus"
"Hm, er staat toch echt een Marinus op dit kaartje. Welke functie heeft die man die u gevonden heeft?"
"Er staat geen functie bij. En hij is niet op kantoor. Ik zie in zijn agenda dat hij vandaag op velddienst is"
"Velddienst zegt u?"
"Ja"
"Kunt u in zijn agenda ook zien waar? Misschien in Oisterwijk?"
"Nee, dat staat er niet bij"
"Nou, in ieder geval heeft u me gerust gesteld. Laten we het er maar op houden dat de medewerker die u in het systeem heeft gevonden dezelfde is als de man die zojuist bij ons op bezoek is geweest. En dat of in het systeem of op zijn kaartje de voorletters verkeerd zijn gespeld. Vriendelijk dank voor uw moeite."
"Graag gedaan. Prettige dag nog"
"U ook nog een plezante dag"

Meteen de secretaris gebeld. "Ik heb de Belastingdienst gebeld. Tom Bramener is bekend, maar dan met andere voorletters. T.A. Nico in plaats van T.A. Marinus. Ik denk ik bel je meteen om je dit te zeggen". "Bedankt". "Niks te danken. Prettig weekeinde en ik bel je nog". "Okay"



3 brutale vragen:

1.
Ook wel eens onaangekondigd bezoek van de Belastingdienst gehad? Ook wel eens het gevoel gehad dat er iets niet klopte maar niet weten wat? En, wat heeft u toen gedaan?

2.
Misschien vindt u dit verhaal over misplaatst wantrouwen wel de moeite waard door te vertellen. Als dat zo is, stuur of vertel het door.

3.
Misschien, heel misschien vond u dit verhaal over de belastingperikelen van de Stichting wel een euro waard. Als dat zo is, doneer het aan rekeningnummer 1689.67.456 van de Stichting Luister en Vertel Tournee te Oisterwijk. Maar alleen als u het dat waard vindt. Anders niet.



Vriendelijke groet, ton.